چرا احساس وجود سنگ ریزه در چشم داریم؟

هنگام پلک زدن احساس وجود سنگ ریزه در چشم می‌تواند شما را دچار نگرانی کند و گاهی اوقات این احساس همراه با سوزش، پارگی و حتی درد همراه است. اگرچه ممکن است ذره‌ای خارجی مانند: مژه یا گرد و غبار روی سطح چشم شما وجود داشته باشد و برای شما مشکلی ایجاد نکند ولی می‌توانید این احساس را تجربه کنید. برخی از عوامل خارجی و بیماری‌های چشمی مانند: خشکی چشم، بیماری اکتروپیون، سندروم لاگفتالموس شبانه، شالازیون یا گل مژه، محیط آلوده و نگاه کردن به مانیتور موجب احساس وجود سنگ ریزه در چشم می‌شوند که در ادامه مطلب به آن پرداخته ایم. با ما همراه باشید.

بیماری اکتروپیون و احساس وجود سنگ ریزه در چشم

اکتروپیون (ek-TROH-pee-on) شرایطی است که پلک شما به سمت بیرون برمی‌گردد و باعث می‌شود سطح داخلی پلک در معرض تحریک و آسیب قرار گیرد. اکتروپیون در بزرگسالان مسن شایع‌تر است و به طور کلی فقط پلک تحتانی را مبتلا می‌کند. در بیرون زدگی شدید، تمام طول پلک معلوم می‌شود.این حالت می‌تواند باعث خشکی چشم، پارگی بیش از حد و سوزش شود.
اشک‌های مصنوعی و پمادهای روان کننده می‌توانند به تسکین علائم این بیماری کمک کنند. اما معمولاً برای اصلاح کامل شرایط به عمل جراحی نیاز است.

علائم بیماری اکتروپیون

• پارگی بیش از حد
• خشکی بیش از حد
• تحریک چشم
• سوزش چشم
• قرمزی چشم
• التهاب چشم
• احساس وجود سنگ ریزه در چشم
• آبریزش از چشم

چرا حس می کنیم شن ریزه در چشم وجود دارد؟

معمولا احساس وجود شن ریزه در چشم باعث می‌شود افراد به چشم پزشک مراجعه کنند. احساس جسم خارجی در چشم یک علامت معمولی خشکی چشم است و گاهی اوقات شما یک جسم خارجی مانند یک دانه ماسه را در چشم خود حس می‌کنید که باعث خارش و درد می‌شود. این احساس می‌تواند بسیار آزار دهنده باشد، به خصوص اگر ادامه داشته باشد.
در چنین حالتی، باید مشخص کنید که آیا واقعاً چیزی مانند جسم های خارجی و حتی حشرات در چشمانتان رفته است یا نه. سپس باید با دستمال یا انگشت تمیز با دقت جسم خارجی را از چشم خود خارج کنید. برای این کار به آرامی پلک پایین را بالا ببرید و سطح چشم را به سمت بینی پاک کنید. اما اگر هیچ جسم خارجی در چشم دیده نشود، این احساس می‌تواند علل دیگری داشته باشد که در ادامه مقاله آن را بررسی کرده‌ایم.

بیماری خشکی چشم

خشکی چشم (Dry eye syndrome) شرایطی است که در آن فرد اشک کافی برای رطوبت چشم ندارد. اشک برای حفظ سلامتی سطح جلوی چشم لازم است. خشکی چشم به خصوص در بزرگسالان مسن یک مشکل شایع و اغلب مزمن است. اشک رطوبت و چربی سطح چشم را فراهم می‌کند و خطر ابتلا به عفونت چشم را کاهش می‌دهد، همچنین اشک احساس وجود سنگ ریزه در چشم  یا مواد خارجی موجود در چشم را شسته و سطح چشم را صاف و شفاف نگه می‌دارد.

 علائم خشکی چشم به دلایل زیادی ممکن است ایجاد شود، از جمله:

• سن: خشکی چشم بخشی از روند طبیعی پیری است. اکثر افراد بالای ۶۵ سال برخی از علائم خشکی چشم را تجربه می کنند.
• جنسیت: جنسیت به دلیل تغییرات هورمونی ناشی از بارداری، استفاده از قرص های ضدبارداری و یائسگی، خانم ها بیشتر دچار خشکی چشم می‌شوند.
• داروها: برخی داروهای خاص از جمله: آنتی هیستامین ها، ضد احتقان، داروهای فشار خون و داروهای ضد افسردگی می توانند تولید اشک را کاهش دهند.
• بیماری ها: افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید، مشکلات التهاب پلک ها (بلفاریت)، دیابت و مشکلات تیروئید بیشتر باعث خشکی چشم می‌شوند.
• شرایط محیطی: قرار گرفتن در معرض دود، باد و آب و هوای خشک باعث افزایش تبخیر اشک و در نتیجه باعث ایجاد خشکی چشم می‌شود. پلک نزدن به طور منظم، مانند وقتی که برای مدت طولانی به صفحه کامپیوتر نگاه می‌کنید، این عوامل در خشک شدن چشم نیز نقش دارند.
• عوامل دیگر: استفاده طولانی مدت از لنزهای تماسی می تواند عاملی در ایجاد خشکی چشم باشد.

سندروم لاگفتالموس شبانه

بیماران مبتلا به لاگوفتالموس (Lagophthalmos) قادر به بستن کامل پلک‌های خود نیستند و ممکن است علائم خشکی و تحریک چشم را تجربه کنند. اگر این مشکل فقط هنگام خواب اتفاق بیفتد، به آن لاگوفتالموس شبانه می‌گویند. خود این بیماری معمولاً بی‌ضرر است، اما به چشم شما آسیب می‌رساند. حداکثر ۲۰ درصد افراد به این بیماری مبتلا هستند.
همچنین در شرایط وخیم‌تر که باعث بروز مشکل در پلک زدن یا بستن چشم هنگام خواب می‌شود باید با پزشک خود تماس بگیرید.

علائم لاگوفتالموس

یکی از مهم ترین علائم بیماری لاگوفتالموس عدم توانایی بستن چشم شماست. اگر شما دچار بیماری لاگوفتالموس شبانه هستید ممکن است از وجود این بیماری خبر نداشته باشید و باید به دنبال علائم دیگر در یک یا هر دو چشم باشید:

• جاری شدن اشک چشم
• احساس وجود سنگ ریزه در چشم
• درد یا سوزش، به ویژه در صبح

برای درمان این بیماری جای نگرانی نیست چشم پزشک می‌تواند با استفاده از سابقه پزشکی و معاینه فیزیکی، علت اصلی بروز لاگوفتالوس را تشخیص دهد.

شالازیون یا گل مژه

شالازیون یک توده کوچک و دردناک است که می‌تواند در داخل یا خارج از پلک شما ظاهر شود. حتی ممکن است در پایه مژه‌های شما شبیه به جوش ظاهر شود. گل مژه‌های زیر پلک در ابتدا ممکن است کمتر مورد توجه قرار گیرند. اما هر دو می توانند پلک شما را قرمز، متورم و حساس کنند. چشم شما ممکن است احساس خارش و درد داشته باشد.

به دلیل شباهت هایی که در ظاهر شالازیون (chalazion) و گل مژه وجود دارد، افراد گاهی اوقات آنها را باهم اشتباه می‌گیرند.
شالازیون از غده روغن مسدود شده حاصل می‌شود، در حالی که گل مژه یک غده روغنی یا فولیکول مو را نشان می دهد.
تفاوت بین شالازیون و گل مژه این است که شالازیون بدون درد است و گل مژه معمولاً بسیار دردناک است.
شالازیون معمولاً با معاینه بصری پلک تشخیص داده می‌شود.

شایع ترین علت ایجاد بیماری شالازیون به دلیل نوعی عفونت چشم ایجاد می‌شود. همچنین عفونت در چشم باعث می‌شود شما احساس وجود سنگ ریزه در چشم کنید یا پلک ها هنگام خواب خشک شوند.

علائم و نشانه‌های شالازیون چیست؟

علائم بیماری شالازیون شامل موارد زیر است:

• تورم بدون درد در پلک که به آرامی در هفته اول رشد می‌کند.
• تورم غشایی که سطح چشم و سطح داخلی پلک (ملتحمه) را پوشانده است.
• تاری دید
• سطح قرمز یا خاکستری رنگ در قسمت داخلی پلک

محیط آلوده و احساس خشکی در چشم

این که آیا شما در محل کار و یا در حال کار روی یک پروژه هنری در خانه هستید، دودهای شیمیایی و محیط آلوده می‌توانند چشم شما را خشک و تحریک کنند.
ترکیبات آلی فرار (VOC) در پاک کننده‌ها، حلال‌ها، رنگ‌ها، مبلمان، فرش‌ها و حتی لباس‌های تمیز شده یافت می‌شود. آنها هنگام استفاده ممکن است در هوا تبخیر شوند و به چشم شما آسیب برسانند. دود سیگار هم می‌تواند چشمان شما را تحریک و خشک کند، خواه خود سیگاری باشید یا در اطراف افراد دیگری باشید.
همچنین شنا در استخر، به علت داشتن کلر می‌تواند باعث قرمزی و سوزش چشم شما شود. اگر می‌خواهید زمان زیادی را در آب بگذرانید، حتما از عینک شنا استفاده کنید.

نگاه به مانیتور و احساس شن ریزه در چشم

خشکی چشم یک مشکل شایع است. این اتفاق به اندازه کافی رطوبت سطح چشم شما را حفظ نمی‌کند. خشکی چشم باعث احساس وجود سنگ ریزه در چشم می‌شود و می تواند باعث پارگی بیش از حد شود. یکی از علائم بسیار شایع خشکی چشم نگاه کردن به مانیتور است که پزشکان آن را سندرم بینایی رایانه می‌نامند.
وقتی مشغول خواندن یا تماشای تلویزیون، رایانه یا تلفن هوشمند هستید، میزان پلک زدن شما در دقیقه کاهش می‌یابد. شما باید سعی کنید بیشتر پلک بزنید و از چشم خود در برابر ذرات موجود در هوا محافظت کنید. بنابراین هرچه کمتر پلک بزنید، چشمان شما بیشتر آسیب می‌بیند.

موارد زیر می‌توانند باعث خشکی چشم شوند که عبارتند از:

• برخی داروهای خاص مانند: آنتی هیستامین‌ها، ضد احتقان‌ها و قرص‌های ضد بارداری
• آلرژی فصلی
• شرایط پزشکی مانند: اختلالات تیروئید و دیابت
• باد، دود یا هوای خشک

درمان احساس وجود شن ریزه در چشم ؟

اگر احساس وجود سنگ ریزه در چشم، شما را اذیت می‌کند در اسرع وقت به چشم پزشک خود مراجعه کنید. پزشک قرنیه‌ها و پلک‌های شما را زیر چراغ‌های روشن بازرسی می‌کنند و سپس رنگی را در چشم قرار می‌دهند که هرگونه خراش را نشان می‌دهد. پزشک به احتمال زیاد شما را با قطره‌های موضعی آنتی بیوتیک برای جلوگیری از عفونت درمان می‌کند و یا داروهای ضد درد و التهاب برای شما تجویز می‌کند.
وجود شن ریزه، ماسه به ندرت باعث آسیب دائمی چشم می‌شود و بیشتر افراد طی یک تا سه روز از خراش‌های جزئی به قرنیه بهبود می‌یابند.

رعایت بهداشت چشم

تغذیه سالم به شما در حفظ سلامتی چشم کمک می‌کند. نوعی ویتامین A که به آن بتاکاروتن گفته می‌شود باعث ایجاد عملکرد مناسب شبکیه چشم می‌شود. سبزیجات سبز بدون برگ هم در کاهش خطرات ناشی از تحمل آب مروارید مؤثر هستند.
قرار دادن عینک نیز می‌تواند به محافظت از چشمان شما کمک کند. چندین مطالعه علمی انجام شده است و نتایج آنها تأیید کرده است که قرار گرفتن بیش از حد چشم در معرض اشعه خورشید می‌تواند منجر به اختلالات چشم شود. به شدت پیشنهاد می‌شود از عینک آفتابی استفاده کنید که چشمان شما را در برابر اشعه ماوراء بنفش حفظ کند. حتی اگر در ساحل یا حتی در آب هستید از عینک محافظ چشم استفاده کنید.
سعی کنید در مدت زمان طولانی به مانیتور خود خیره نشوید، مطمئناً چشمان شما دچار خشکی و خستگی می‌شود و سعی کنید زیاد پلک بزنید تا چشمتان خشک نشود.

استفاده از قطره چشم

• قبل از استفاده از قطره چشم، دستان خود را با صابون و آب گرم بشویید. سپس آنها را با یک حوله تمیز خشک کنید.
• برای چکاندن قطره به چشم، دراز بکشید یا از آینه استفاده کنید.
• با هر دو چشم به سقف نگاه کنید.
• سر خود را به عقب کج کنید و پلک پایین خود را با یک دست بکشید. قطره را در دست دیگر خود نگه دارید. در صورت نیاز، بخشی از دست خود را روی پیشانی خود قرار دهید تا ثابت بماند.
• یک قطره را داخل پلگ زیرین خود بریزید و اجازه ندهید که نوک قطره چکان چشم شما را لمس کند.
• چند دقیقه چشم خود را بسته نگه دارید. این امر به شما اجازه می‌دهد دارو به چشم شما وارد شود.

مراجعه به پزشک

اگر علائم شما بهبود نیافت یا اگر به عفونت شک دارید، با پزشک خود مشورت کنید. علاوه بر این، اگر درد یا تاری دید را در یک یا هر دو چشم خود تجربه کرده‌اید، باید به دنبال فوریت‌های پزشکی باشید.

منبع: www.aoa.org
منبع: www.medicalnewstoday.com
منبع: www.healthline.com
منبع: www.healthline.com
منبع: www.healthline.com
منبع: www.webmd.com
منبع: hyloeyecare.nl
منبع: coopervision.com
منبع: www.preferredradio.com
منبع: www.webmd.com