دارو
استامینوفن ( پاراستامول) | اطلاعات عمومی و توصیه های ضروری آن
استامینوفن (پاراستامول) (ACETAMINOPHEN (PARACETAMOL
اطلاعات عمومی
اگرچه استامینوفن در سال ۱۹۰۰ میلادی (۱۲۷۵ خورشیدی) شناخته شد، ولی کاربرد گسترده آن بعنوان یک داروی مسکن بعد از گذشت پنجاه سال متداول گردید.
این دارو به گروه داروهای ضد درد غیر مخدری متعلق است و در همه خانه‌ها به عنوان مسکن دردهای خفیف و با ضدتب یافت می‌شود. این دارو می‌تواند برای کودکان نیز مانند بزرگسالان مناسب باشد.
تحریک و یا مشکلات خونریزی معده با مصرف این دارو بوجود نمی‌آید، از این رو در افرادی کاربرد دارد که از مشکلات گوارشی رنج می‌برند و با نسبت به مصرف آسپیرین حساسیت دارند.
در بیمارانی که داروهای ضد انعقادی مصرف می‌کنند می‌توانند همزمان استامینوفن را نیز بکار برند. با وجود اینکه این دارو ایمن است ولی اگر به مقدار زیادی مصرف شود، باعث ایجاد التهاب کبد و مشکلات خطرناک کلیوی می‌شود. همچنین در شرایطی که فرد به مصرف الکل اعتیاد دارد، سمیت استامینوفن تشدید شده و باعث مسمومیت دارویی می‌شود.
طبقه بندی
گروه دارویی: مسکن‌های غیرمخدری، تب برها
خطرات ناشی از مصرف زیاد: زیاد
میزان وابستگی: کم
نسخه پزشک لازم است.
نام های تجاری: پانادول، دیسپرول، الودون، تایلنول، فیوریست(استامینوفن+ بوتالبتیال+ کافئین)
اطلاعات دارویی
در صورتی که علائم بیماری به دنبال انجام دستورالعمل قید شده روی دارو، بدتر شد به پزشک اطلاع دهید.
شکل دارویی: قرص، قطره، شیاف، کپسول و سوسپانسیون.
تعداد دفعات و زمان مصرف: هر ۶-۴ ساعت در صورت ضرورت. توجه داشته باشید در کودکان در طی ۲۴ ساعت نباید از ۴ دفعه بیشتر شود.
مقدار مصرف در بزرگسالان
بزرگسالان: ۵۰۰ میلی‌گرم تا ۱ گرم حداکثر تا ۴ گرم روزانه.
کودکان: در نوزادان ۳-۲ ماهه برای کاهش تب ناشی از واکسیناسیون ۶۰ میلی‌گرم (حدودا تعداد قطره دو برابر وزن کودک محاسبه می‌شود)، اطفال ۳ ماهه تا یک ساله ۱۲۰-۶۰ میلی‌گرم، در کودکان ۵-۱ هر ساله ۱۲۵-۱۲۰ میلی‌گرم و در کودکان ۱۲- ۶ ساله ۵۰۰-۲۵۰ میلی‌گرم
شروع اثر: ۶۰-۱۵ دقیقه
مدت اثر: تا ۶ ساعت
رژیم غذایی توصیه شده: ندارد.
ذخیره‌سازی: در جای خشک و خنک در دمای اتاق و به دور از دسترس اطفال نگهداری شود.
فراموش کردن یک وعده مصرف دارو: زمانی که یادتان آمد و درد داشتید بلافاصله بخورید، در شرایطی که درد وجود ندارد می‌توانید منتظر وعده بعدی باشید و از دو برابر کردن آن وعده بپرهیزید.
قطع مصرف دارو: بدون هیچ مشکلی می‌توانید بلافاصله مصرف دارو را قطع نمایید، مصرف طولانی آن توصیه نمی‌شود.
مصرف بیش از اندازه: در صورت بروز تهوع، استفراغ یا دل درد سریعا به اورژانس اطلاع دهید و تا رسیدن اورژانس اقدامات اولیه را انجام دهید.
مصرف طولانی مدت: به طور طبیعی این دارو را بیش از ۲ روز مصرف نمی‌کنند، مصرف طولانی مدت آن باید طبق نظر پزشک باشد.
توصیه های ضروری
- در مواردی که سوء تغذیه دارید به پزشک اطلاع دهید، این دارو در دوز طبیعی آن باعث آسیب شدید کبدی می‌شود.
- احتمال وابستگی به دارو در مصرف طولانی مدت وجود دارد، از مصرف آن بیش از ۲ روز پرهیز کنید.
- شیاف استامینوفن را در یخچال نگهداری کنید.
- شکل قطره این دارو که بعنوان تب بُر در اطفال مصرف می‌شود پس از باز کردن تا یک هفته قابل مصرف است.
نحوه دفع دارو: این دارو از راه ادرار دفع می‌گردد.
اقدامات احتیاطی خاص
مطمئن هستید به پزشکتان گفته‌اید که:
- مدت زیادی مشکل کبدی و کلیوی داشته‌اید.
- سایر داروها را همزمان مصرف می‌کنید.
دوران حاملگی: مصرف این دارو در کوتاه مدت خطری ایجاد نمی‌کند.
دوران شیردهی: خطری وجود ندارد.
نوزادان و کودکان: برای کاهش تب ناشی از واکسیناسیون نوزادان ۳-۲ ماهه طبق دستور پزشک مصرف شود، در کودکان زیر ۱۲ سال، کاهش دوز دارو ضروری است.
بالای ۶۰ سالگی: مشکل خاصی وجود ندارد.
رانندگی و مشاغل پرخطر: مشکل خاصی ایجاد نمی‌کند.
الکل: بپرهیزید، مصرف همزمان الکل و استامینوفن باعث تشدید اثرات یکدیگر شده و صدمات جبران ناپذیری بر روی کبد شما وارد می‌کند.
عوارض جانبی
استامینوفن را اگر طبق دستور پزشک و در مدت محدودی مصرف کنید عارضه‌ای ایجاد نمی‌کند.
در شرایطی که دچار بثورات جلدی شدید حتما مصرف دارو را قطع نمایید.
تداخل دارویی (مصرف همزمان با سایر داروها)
- داروهای ضد انعقادی (مانند وارفارین)، باید دوز این دارو در مصرف همزمان با استامینوفن تنظیم شود.
- کلستیرآمین (پایین آورنده چربی خون)، این دارو میزان جذب و تأثیر استامینوفن را کاهش می‌دهد.
