دارو
انسولین (INSULIN) | اطلاعات عمومی و توصیه‌های ضروری آن
انسولین (INSULI N)
اطلاعات عمومی انسولین
انسولین هورمونی است که توسط غده لوزالمعده ساخته می‌شود و از هورمون‌های حیاتی است که باعث مصرف قند خون می‌شود. داروی انسولین تزریق شده جانشین هورمون انسولین بدن می‌شود.
در بیماران دیابتی نوع ۱ که بیشتر در نوجوانان دیده بدن قادر به تولید انسولین نمی‌باشد، بنابراین نیاز به تزریق انسولین دارند.
این دارو نقش واسط بین قند خون و سلول‌های بدن را ایفا می‌کند که بدین طریق باعث کاهش قند خون می‌شود و سلول‌ها نیز قند وارد شده را جهت سوخت و ساز خود مصرف می‌نمایند.
در بیماران دیابتی نوع ۲، بدن قادر به تولید انسولین می‌باشد ولی میزان آن کم است و با به علت چاقی گیرنده‌های انسولینی بر سطح سلول‌ها کاهش یافته است، خط اول درمان این بیماران قرص‌های ضد قند است ولی اگر پاسخ درمانی لازم دریافت نشد می‌توانند از انسولین نیز استفاده نمایند.
این دارو را باید با دقت و احتیاط خاصی مصرف نمود و در شرایط مختلف مثل ورزش، رژیم غذایی، بیماری و استفراغ آن میزان را تنظیم نمود.
این دارو براساس سرعت اثر آن به فرآورده‌های کوتاه، متوسط و طولانی اثر تقسیم شده است.
معمولا ترکیبی از انواع آن تجویز می‌شود، در افراد که انسولین مصرف می‌کنند حتما باید کارت مشخصاتی را با خود حمل نمایند که بر روی آن نوع این دارو و میزان آن قید شده باشد.
طبقه‌بندی
گروه دارویی: ضد بیماری قند
خطرات ناشی از مصرف زیاد: زیاد
میزان وابستگی: کم
نسخه پزشک لازم است.
نام‌های تجاری: هومالوگ، نوولین، همولین
اطلاعات دارویی
این دارو با احتیاط مصرف شود و هرگونه تغییری در آن باید با دستور پزشک باشد.
شکل دارویی: آمپول
تعداد دفعات و زمان مصرف: ۴-۱ بار روزانه، این دارو کوتاه اثر را ۳۰-۱۵ دقیقه قبل از غذا استفاده می‌کنند، برخی از فرآورده‌های جدید را می‌توان بلافاصله قبل یا بعد از غذا مصرف نمود. زمان تزریق انسولین طولانی اثر را براساس نیاز افراد تعیین می‌کنند.
مقدار مصرف در بزرگسالان: دوز این دارو براساس نیاز افراد متفاوت است.
شروع اثر: ۶۰-۱۵ دقیقه (کوتاه اثر)، ۲-۱ ساعت (متوسط یا طولانی اثر)
مدت اثر: ۸-۶ ساعت (کوتاه اثر)، ۲۶-۱۸ ساعت (متوسط الاثر)، ۳۶-۲۸ ساعت (طولانی اثر)
رژیم غذایی توصیه شده: سعی کنید از غذاهای کم قند استفاده نمایید، شیرینی، شکلات و سایر مواد شیرین را از برنامه غذایتان حذف کنید.
ذخیره سازی: انسولین در دمای اتاق تا یک ماه قابل نگهداری است، برای نگهداری بیش از آن مدت در یخچال نگهداری شود. در یخچال از انجماد محافظت شود.
فراموش کردن یک وعده مصرف دارو: با پزشکتان مشورت نمایید، شاید لازم باشد نوعی از انسولین را بلافاصله تزریق نمایید.
قطع مصرف دارو: بدون دستور پزشک دارو را قطع نکنید، قطع دارو باعث کاهش هوشیاری و کما می‌شود.
مصرف بیش از اندازه: مصرف بیش از اندازه انسولین باعث کاهش شدید قند خون شده و علائمی مانند از حال رفتن، گشنگی، تعریق، لرز بوجود می‌آید اگر علائمی نظیر غش و یا کاهش هوشیاری بوجود آمد بلافاصله به اورژانس اطلاع دهید.
مصرف طولانی مدت: مشکل خاصی ندارد.
کنترل و پایش: کنترل منظم میزان قندخون و ادرار ضروری است.
توصیه‌های ضروری:
- از یک موضع تزریق برای ۲ بار استفاده نکنید و سعی کنید موضع جدید نسبت به موضع قبلی ۲ سانتی‌متر فاصله داشته باشد.
- در هنگام تزریق انسولین مراقب علایم کاهش قند مانند رنگ پریدگی، تهوع، گرسنگی، تنفس تند، خستگی، سرگیجه و دوبینی باشید.
- تا ۳۰ دقیقه پس از تزریق انسولین سیگار نکشید.
- در شرایطی که تب یا تهوع داشتید به انسولین بیشتری نیاز دارید.
- قبل از تزریق انسولین اجازه دهید سرنگ آن در دمای اتاق گرم شود تا درد کمتری داشته باشد.
نحوه دفع دارو: از راه ادرار می‌باشد.
اقدامات احتیاطی خاص
مطمئن هستید پزشکتان می‌داند که:
- سابقه حساسیت به انسولین داشته‌اید.
- سایر داروها را هم زمان مصرف می‌کنید.
دوران حاملگی: شواهدی از اثر مضر این دارو روی جنین گزارش نشده است ولی عوارض قند خون کنترل نشده بر روی جنین بسیار خطرناک است.
دوران شیردهی: مشکل خاصی وجود ندارد. میزان دوز مصرفی در این دوران باید تنظیم شود.
نوزادان و کودکان: کاهش دوز ضروری است.
بالای ۶۰ سالگی: مشکل خاصی وجود ندارد.
رانندگی و مشاغل پرخطر: معمولا مشکل خاصی وجود ندارد، در مواردی که ورزش سنگینی انجام داده‌اید به این نکته توجه کنید که میزان مصرف این دارو کاملا متفاوت با شرایط عادی می‌شود، برای جلوگیری از خطر بروز علایم کاهش قند خون با پزشک مشورت نمایید.
الکل: بپرهیزید، مصرف الکل باعث اختلال در میزان قندخون می‌شود.
جراحی و بیهوشی عمومی: نیاز به انسولین در طی جراحی افزایش می‌یابد و مرتبا باید قندخون پایش شود. قبل از انجام هرگونه جراحی با بیهوشی عمومی پزشک را در جریان بیماری خود قرار دهید.
عوارض جانبی
علائمی مانند سرگیجه، تعریق، ضعف و منگی نشانه‌ای از کاهش شدید قندخون است. واکنش‌های حساسیت شدید (مثل بثورات جلدی، تعریق و تنفس بریده بریده) بندرت بروز می‌کند.
تداخل دارویی (مصرف همزمان با سایر داروها)
- توصیه کلی ۱، در مصرف همزمان با انسولین، بسیاری از داروها مانند آنتی بیوتیک‌ها، ضدافسردگی‌ها و قرص‌های ضد قند باعث افزایش خطر کاهش قندخون می‌شوند.
- توصیه کلی ۲، قبل از مصرف هر دارویی جهت کنترل میزان انسولین مصرفی با پزشک یا داروساز مشورت نمایید.
- مدرها و کورتن‌ها، ممکن است اثرات متضادی با انسولین از خود نشان دهند.
- قرص‌های قلبی، ممکن است این داروها در مصرف همزمان با انسولین، علائم کاهش قند خون را نشان ندهند.
