درد حاد حمله‌ای (کولیک)

کولیک (colic) به دردهای قولنجی گفته می‌شود که به طور دوره‌ای، منظم، و طولانی در نوزادان سالم روی می‌دهد و اغلب تا سه ساعت طول می‌کشد و با ناراحتی و گریه نوزاد همراه است. گریه توام با جیغ زدن نوزاد موجب ناراحتی و نگرانی والدین می‌شود. کولیک‌ها معمولا خود به خود برطرف می‌شوند و عارضه‌ای برجا نمی‌گذارند.

علل ایجاد

علت بروز کولیک نوزادان مشخص نیست.
به نظر نمی‌رسد کولیک در اثر بیماری درد شکم یا تجمع گاز در روده‌های نوزاد ایجاد شود.
در بعضی موارد، حساسیت به شیر خشک وجود دارد.
کولیک اغلب از چند هفتگی نوزاد شروع می‌شود و تقریبا در ۴ تا ۵ ماهگی خاتمه می‌یابد.
معمولا نوزادان مبتلا به کولیک به خوبی شیر می‌خورند و به طور صحیح افزایش وزن پیدا می‌کنند و دچار مشکلات بهداشتی بیشتری نسبت به نوزادان غیر مبتلا به کولیک نیستند.

معمولا کولیک‌ها در ساعت مشخصی از روز (اغلب عصرها) آغاز می‌شوند و با اقداماتی از قبیل در آغوش گرفتن یا شیر خوردن بهبود نمی‌یابند.
گاهی نوازد پاهای خود را به قفسه سینه خود خم می‌کند. گریه نوزادان ممکن است در هنگام خستگی یا حضور در محیط ناآشنا تشدید شود.

عامل مستعد کننده کولیک نوزادان، زندگی در کنار افراد سیگاری است.

عوامل برانگیزاننده عبارتند از:

• حساسیت غذایی
• خوردن شیر گاو (شیر خشک). 

چگونه می‌توان به بهبود کودک مبتلا به کولیک کمک کرد؟

• با تکان دادن آرام و راه بردن کودک یا به گردش بردن کودک به وسیله اتومبیل
• با استراحت کردن مادران شیرده در ساعات بعدازظهر به منظور آماده شدن شیر بیشتر در هنگام عصر
• ہا تحریک کردن نوزاد برای آروغ زدن مکرر
• با دادن کمی عصاره بابونه یا نعناع به نوزاد
• با ماساژ دادن ملایم شکم نوزاد

درمان های مرسوم

پس از تشخیص پزشکی مبنی بر عدم وجود علت زمینه‌ای برای ناراحتی نوزاد می‌توان از ترکیبات بدون نیاز به نسخه مانند شربت دل درد (گریپ میکسچر) استفاده کرد هر چند که تاثیر آنها براساس شواهد پزشکی به اثبات نرسیده است.

درمان تغذیدای 

ممکن است نوزاد به شیر گاو (شیرخشک) حساسیت داشته باشد. در این موارد تبدیل شیر خشک قبلی به شیر خشک تهیه شده از سویا، شیر بز و یا شیر خشک گاوی مخصوص (که مولکول‌های بزرگ پروتئین، یعنی هیدرولیزلت‌های آن تجزیه شده است) بسیار موثر واقع می‌شود.
در نوزادانی که شیر مادر خود را می‌خورند حتی ممکن است با حذف شیر گاو از غذای مادر، بیماری برطرف شود.
سویای غنی شده با کلسیم نیز از غذاهایی است که مصرف آن به وسیله مادر، به جای شیر گاو می‌تواند موجب بهبود شود.

حذف کلم پیچ، بروکلی، گل کلم، پیاز و شکلات از غذای مادران شیرده می‌تواند به بهبود نوزاد کمک کند.

تغذیه نوزاد در زمان لازم می‌تواند احتمالا در اثر تثبیت قند خون، میزان بروز این بیماری را کاهش دهد.

درمان با استفاده از کار بر روی بدن 

ممکن است کایروپراکتیک، استئوپاتی جمجمه‌ای با درمان جمجمه‌ای-خاجی موجب بهبود کولیک شود ولی این موارد با تحقیقات علمی به اثبات نرسیده است.

هومیوپاتی

درمان کلاسیک هومیوپاتیک کولیک، بابونه است که باید به وسیله متخصص این رشته تجویز شود.

پرسش و پاسخ

•  آیا ممکن است صداها موجب ساکت شدن بچه‌ای که به دلیل کولیک گریه می‌کند شوند؟

بله. صدای جاروبرقی، سشوار، پارازیت رادیو یا صداهای مشابه گاهی موجب ساکت شدن کودک دچار کولیک می‌شود.

منبع: کتاب راهنمای جامع سلامت در خانواده