دوکسوروبیسین (DOXORUBICIN)

اطلاعات عمومی

دوکسوروبیسین یکی از موثرترین داروهای ضدسرطان است.
این دارو در درمان انواع سرطان‌ها  به همراه سایر داروهای ضد سرطان بکار می‌رود.
دوکسوروبیسین در درمان سرطان‌ غدد لنفاوی، ریه، پستان، مثانه ، معده، تیرویید و اندام‌های تولید مثلی بکار می‌رود.
همچنین دوکسوروبیسین در درمان سارکوم کاپوسی در بیماران مبتلا به ایدز نیز بکار می‌رود.

تهوع و استفراغ پس از تزریق دوکسوروبیسین از شایع ترین عوارض جانبی این دارو هستند. اگر چه این علایم ناخوشایند‌اند ولی در صورتی که بدن به دارو عادت کند، از شدت کمتری برخوردار خواهند شد.

این دارو رنگ ادرار را قرمز می‌کند اما مضر نیست و گذراست. از آنجا که دوکسوروبیسین از تولید سلول‌های خونی جلوگیری می‌کند، بنابراین اختلالات انعقادی و یا کم خونی و عفونت ممکن است رخ دهد، لذا، اثر دارو بر سلول‌های خون باید بدقت کنترل و پایش شود، بندرت، اختلالات در ضربان قلبی و نارسایی قلبی بوجود می‌آید.

داروهای با نام تجاری کالیکس و میبوست، ترکیبات خاصی دارند و دوکسوروبیسین موجود در آن‌ها در قطرک‌های حاوی چربی وجود دارد. بدین ترتیب دارو برای درمان انواع خاصی از سرطان‌ها از جمله سارکوم کاپوسی ناشی از ایدز مناسب است.

طبقه بندی

گروه دارویی: ضد سرطان

خطرات ناشی از مصرف زیاد: متوسط

میزان وابستگی: کم

نسخه پزشک لازم است.

نام های تجاری: کالیکس، میوست

اطلاعات دارویی

این دارو منحصرا در تحت نظارت پزشکی تجویز می‌شود و برای مصرف شخصی نیست.

شکل دارویی: آمپول، داخل مثانه‌ای

تعداد دفعات و زمان مصرف: هر ۳-۱ هفته

مقدار مصرف در بزرگسالان: دوز دارو برای هر فرد براساس قد، وزن و پاسخ به دارو  تنظیم می‌گردد.

شروع اثر: برخی عوارض جانبی ممکن است در عرض یک ساعت از آغاز درمان ظاهر شوند اما اثرات مفید و کامل دارو تا ۴ هفته ظاهر نمی شوند.

مدت اثر: عوارض جانبی ممکن است تا ۲ هفته پس از قطع دارو همچنان مشاهده شوند.

رژیم غذایی توصیه شده: هیچ

ذخیره سازی: این دارو در منزل نگهداری نمی‌شود.

فراموش کردن یک وعده مصرف دارو: این دارو تنها در بیمارستان و تحت نظارت دقیق پزشکی تجویز می‌شود. اگر بدلایلی یک دوز دارو را تزریق نکردند بلافاصله پزشک را مطلع کنید.

قطع مصرف دارو: با پزشک خود مشورت کنید. توقف مصرف دارو زودتر از زمان مقرر، سبب بدتر شدن وضعیت بیماری می‌شود.

مصرف بیش از اندازه: از آنجا که درمان بدقت و تحت کنترل و نظارت پزشکی است، مصرف بیش از اندازه آن محتمل نیست.

مصرف طولانی مدت: مصرف طولانی مدت دوکسوروبیسین ممکن است سبب کاهش فعالیت‌های مغز استخوان شده به کاهش تولید انواع سلول‌های خونی بیانجامد. این دارو بر قلب نیز اثر می‌گذارد.

توصیه‌های ضروری

• از عوارض مهم این دارو که می‌تواند نگرانی بیمار را به همراه داشته باشد ریزش مو است که شامل موهای سر، زیربغل، ناحیه تناسلی، سینه، ریش و سبیل می‌شود ولی باید بدانید که پس از قطع دارو رویش مو از سرگرفته می‌شود و جای نگرانی وجود ندارد.
• به مدت یک تا ۲ روز ممکن است ادرار شما قرمز شود که جای نگرانی ندارد و گذرا است.
• بعد از مصرف این دارو ممکن است به مدت ۵ تا ۱۰ روز دچار اشکریزش شدید شوید. از دست زدن به چشم‌ها پرهیز کنید.
• اگر تهوع و استفراغ بعد از مصرف این دارو بوجود آمد به پزشک اطلاع دهید تا داروی ضدتهوعی را برای شما تجویز کند ولی درمان با دوکسوروبیسین حتما باید ادامه پیدا کند. 
• در حین درمان با این دارو در معرض بیماران تب دار و عفونی قرار نگیرید.
• در طی مصرف این دارو ممکن است در زنان باعث قطع قاعدگی و در مردان با کاهش نطفه همراه باشد که گاهی برگشت پذیر هم نخواهد بود. 
• روزانه چندین لیوان آب بامعاینات دیگر بنوشید تا سمیت دارو در جریان خون کاهش یابد.

نحوه دفع دارو: عمده دارو از راه مدفوع دفع می‌گردد. 

اقدامات احتیاطی خاص

دوکسوروبیسین تنها تحت نظارت پزشکی و با در نظر داشتن شرایط فعلی و سابقه پزشکی شما تجویز می‌شود.

دوران حاملگی: معمولا تجویز نمی‌شود. دوکسوروبیسین ممکن است سبب نقایص مادرزادی یا تولد زودرس شود. با پزشک خود مشورت کنید.

دوران شیردهی: توصیه نمی شود. دارو وارد شیر می‌شود و بر شیرخوار اثر می‌گذارد. با پزشک خود مشورت کنید.

نوزادان و کودکان: کاهش دوز ضروری است.

رانندگی و مشاغل پرخطر: مشکل شناخته شده ای وجود ندارد.

بالای ۶۰ سالگی: خطر عوارض جانبی بالا می‌رود. ممکن است کاهش مقدار مصرف ضروری باشد.

الکل: مشکل شناخته شده‌ای وجود ندارد.

عوارض جانبی

تهوع و استفراغ عموما در ساعات اولیه تزریق رخ می‌دهند. بسیاری از بیماران دچار ریزش مو و کاهش اشتها می‌شوند.
تپش قلب ممکن است نشانه عارضه جانبی دارو روی قلب باشد.
از آنجا که تجویز دارو بدقت در بیمارستان صورت می گیرد، همه عوارض جانبی کنترل و پایش خواهند شد.

 تداخل دارویی (مصرف همزمان با سایر داروها )

• سیکلوسپورین (داروی مصرفی در پیوند اعضا): تجویز سیکلوسپورین در هنگام دریافت دوکسوروبیسین می‌تواند بر دستگاه عصبی اثر سوئی بگذارد.

سفارش از داروپین