سالبوتامول (SALBUTAMOL)

اطلاعات عمومی

سالبوتامول یک متسع کننده مجاری تنفسی است که سبب شلی عضله احاطه کننده برونشیول‌ها (راههای هوایی در ریه‌ها) می‌شود. این دارو برای بهبود علایم آسم، التهاب تایژه‌ها و آمفیزم بکار می‌رود. اگرچه می‌توان این دارو را از راه خوراکی نیز مصرف کرد اما روش استنشاقی آن مؤثرتر است چون دارو را مستقیما به مجاری تنفسی هدایت می‌کند این روش بهبودی را سرعت بخشیده و از عوارض جانبی دارو می‌کاهد.

 در مقایسه با سایر داروهای مشابه، سالبوتامول اثرات محرک کمتری روی ضربان قلب و فشار خون دارد و در بیماران دچار مشکلات قلبی با فشارخون بالا بی‌خطر است. از آنجا که سالبوتامول از انقباضات عضله رحمی جلوگیری می‌کند آن را برای پیشگیری از زایمان زودرس بکار می‌برند.

شایع‌ترین عارضه جانبی سالبوتامول، لرزش خفیف دست‌هاست که ممکن است با کارهای دقیق دستی تداخل کند. اضطراب، فشار و بیقراری نیز ممکن است رخ دهد.

طبقه بندی

گروه دارویی:  ضدآسم و داروی مورد استفاده در زایمان زودرس

خطرات ناشی از مصرف زیاد: کم

میزان وابستگی: کم

نسخه پزشک لازم است.

نام های تجاری: آئرولین، ایرومیر، آسماسال، ماگزیونت، سالامول

اطلاعات دارویی

دارویی که تجویز شده برای درمان بیماریتان مناسب است از تغییر دوز آن بدون دستور پزشک خودداری کنید.

 شکل دارویی: قرص، کپسول، شربت، آمپول، دمنده، پودر استنشاقی و سوسپانسیون و قرص آهسته رهش.

تعداد دفعات و زمان مصرف: ۲-۱ بار (استنشاقی) روزی ۴-۳ بار (دمنده) ؛ روزی ۴-۳ بار (قرص/شربت) ؛ روزی ۲ بار (فرم‌های آهسته رهش)

مقدار مصرف در بزرگسالان: ۸۰۰ -۴۰۰ میکروگرم (استنشاقی) ؛ ۳۲- ۸ میلی‌گرم روزانه (خوراکی)

 شروع اثر: در عرض ۱۵-۵ دقیقه (استنشاقی) ؛ در عرض ۶۰-۳۰ دقیقه (خوراکی)

 مدت اثر: تا ۶ ساعت (استنشاقی) ؛ تا ۸ ساعت (خوراکی)

رژیم غذایی توصیه شده: ندارد.

ذخیره سازی: در ظروف دربسته در جای خشک و خنک، به دور از نور و دسترس کودکان قرار دهید.

فراموش کردن یک وعده مصرف دارو: به محض یادآوری و در صورت نیاز مصرف کنید. اگر قرار است نوبت بعدی در ۲ ساعت آینده باشد. یک نوبت را اکنون مصرف کنید و از مصرف نوبت بعدی صرف نظر کنید.

 قطع مصرف دارو: مصرف دارو را بدون مشورت پزشک قطع نکنید. ممکن است علایم بیماری عود کند.

مصرف بیش از اندازه: معمولا مصرف ناآگاهانه مشکلی بوجود نمی‌آورد ولی اگر بیش از آن مصرف شود و با علائمی غیر طبیعی بروز کند به پزشک اطلاع دهید.

مصرف طولانی مدت: انتظار مشکلی نمی‌رود. با این حال اگر نیاز به مصرف بیش از اندازه سالبوتامول داشتید (بیش از ۸ پاف در ۲۴ ساعت) باید با پزشک خود مشورت کنید. عدم پاسخ به دارو ممکن است موجب وخامت آسم و نیازمند توجه فوری پزشکی باشد.

 کنترل و پایش: آزمایش خون دوره‌ای از نظر میزان پتاسیم در بیمارانی که تحت درمان با مقادیر بالای سالبوتامول هستند ضروری است.

 توصیه های ضروری

• این دارو نباید با چشم تماس یابد.
• اگر همراه این دارو بکلومتازون نیز مصرف می‌کنید بین مصرف دو دارو ۳۰-۲۰ دقیقه فاصله بگذارید.

 نحوه دفع دارو: این دارو از راه ادرار و مدفوع دفع می‌گردد.

اقدامات احتیاطی خاص

مطمئن هستید پزشک تان می داند که:

• دچار مشکلات قلبی هستید.
• فشار خون بالا دارید.
• پرکاری غده تیروئید دارید.
• از دیابت رنج می‌برید.
• سایر داروها را هم زمان مصرف می‌کنید.

دوران حاملگی: در صورت مصرف جهت درمان آسم یا پیشگیری از زایمان زودرس خطر شناخته شده‌ای وجود ندارد.

 دوران شیردهی: دارو وارد شیر می‌شود اما در مقادیر طبیعی عارضه جانبی روی شیرخوار ندارد.

نوزادان و کودکان: کاهش مقدار مصرف ضروری است.

بالای۶۰ سالگی: معمولا عوارض داروها در سالمندان بیشتر ظاهر می‌شود بنابراین کاهش دوز ضروری است.

رانندگی و مشاغل پرخطر: از آنجا که دارو سبب لرزش اندام‌ها می‌شود تا مشخص شدن اثر دارو روی بدنتان از انجام چنین فعالیت هایی بپرهیزید.

الکل: مشکل شناخته شده ای وجود ندارد.

عوارض جانبی

 لرزش عضلانی که بویژه دست‌ها را درگیر می‌کند، اضطراب و بیقراری شایع‌ترین عوارض جانبی هستند. تپش قلب و سردرد جزء عوارض نادر محسوب می‌شوند.

تداخل دارویی (مصرف همزمان با سایر داروها)

• تئوفیلین (ضدتشنج)، خطر کاهش میزان پتاسیم خون در صورت مصرف هم زمان با سالبوتامول وجود دارد.
• ضدافسردگی‌ها، می‌تواند با سالبوتامول تداخل کند و سبب افزایش خطرناک فشار خون شود.
• مهار کننده‌های بتا (داروهای قلبی)، داروهای این گروه سبب کاهش اثر سالبوتامول می‌شوند.