سیس پلاتین(CISPLATIN)

اطلاعات عمومی

سیس پلاتین یکی از موثرترین داروهای موجود برای درمان انواع سرطان‌ها از جمله تخمدان ، بیضه، سر، گردن، مٹانه، گردن رحم و ریه است.
همچنین از این دارو، برای درمان سرطان‌های کودکان و برخی از سرطان‌های خونی استفاده می‌شود.
معمولا سیس پلاتین را همراه با سایر داروهای ضد سرطان بکار می‌برند.

شایع ترین و جدی ترین عارضه جانبی سیس پلاتین اختلال عملکرد کلیه است.
به منظور کاهش خطر آسیب دایمی کلیه، معمولا دارو هر سه هفته یکبار تجویز می‌شود و به کلیه‌ها اجازه داده می‌شود که بین دوره‌های تزریق آسیب خود را ترمیم کند.
باید به منظور رقیق سازی دارو در بدن و آسیب کمتر به کلیه ها، آب فراوانی مصرف شود.

تهوع و استفراغ پس از تجویز سیس پلاتین امری شایع است. این علایم معمولا در مدت یک ساعت آغاز می‌شوند و تا ۲۴ ساعت و در برخی موارد تا یک هفته بطول می انجامند. از آنجا که این علایم ممکن است شدید باشند، باید از دارو‌های ضدتهوع استفاده نمود.

آسیب شنوایی ناشی از مصرف این دارو شایع و در کودکان شدید است.
در حین درمان با سس پلاتین، خطر کم خونی، لخته شدن خون و عفونت افزایش می‌یابد.

طبقه بندی

گروه دارویی: ضد سرطان

خطرات ناشی از مصرف: زیاد 

میزان وابستگی: کم 

نسخه پزشک لازم است.

نام‌های تجاری: پلاتینکس

اطلاعات دارویی

این دارو تحت نظارت پزشکی تجویز می‌شود و برای کاربرد توسط خود بیمار را طراحی نشده است.

شکل دارویی: آمپول

تعداد دفعات و زمان مصرف:  هرسه هفته تا ۵ روزه این دارو به تنهایی یا به همراه سایر داروهای ضد سرطان مصرف می‌شود.

مقدار مصرف در بزرگسالان: دوز دارو براساس قد، وزن و پاسخ بدن بیمار تنظیم می‌شود.

شروع اثر: برخی عوارض جانبی از جمله تهوع و استفراغ در مدت یک ساعت از آغاز درمان، ظاهر می‌شوند.

مدت اثر : برخی عوارض جانبی تا یک هفته پس از قطع درمان، باقی می‌ماند.

 رژیم غذایی توصیه شده: قبل از درمان باید بخوبی از مایعات مصرف نمود. لذا ۲-۱ لیتر مایع از طریق سرم در مدت ۱۲-۸ ساعت تجویز می‌شود.

ذخیره سازی:  این دارو فقط در مراکز درمانی در شرایط استاندارد نگهداری می‌شود.

فراموش کردن یک وعده مصرف دارو :  از آنجا که دارو تنها در بیمارستان و تحت نظارت پزشکی تجویز می‌شود، احتمال فراموش کردن مصرف آن غیر ممکن است.

قطع مصرف دارو: مصرف این دارو با نظارت پزشکی آغاز می‌شود و با دستور پزشک خاتمه می‌یابد بنابراین قطع آن مشکلی بوجود نمی آورد.

مصرف بیش از اندازه: مصرف بیش از اندازه محتمل نیست چرا که درمان بخوبی کنترل و پایش می‌شود و دارو تحت نظارت مستقیم بصورت وریدی تجویز می‌گردد.

مصرف طولانی مدت:  مصرف طولانی مدت دارو سبب افزایش خطر آسیب کلیوی، عصبی، مغز استخوان و شنوایی می‌شود. 

کنترل و پایش: آزمون شنوایی و آزمایش خون برای کنترل عملکرد کلیه و فعالیت مغز استخوان بطور منظم باید انجام شود.

توصیه‌های ضروری

•  چنانچه در حین درمان دچار خون دماغ، خونریزی از لثه، ادرار خونی و یا خونریزی از واژن شدید به سرعت به پزشک اطلاع دهید.
•  تا زمانی که تحت درمان با این دارو هستید نباید از واکسن استفاده نمایید بخصوص این امر در کودکان خطرات زیادی ایجاد می‌کند.
• در حین درمان با این دارو سعی کنید ضربه ای به بدن تان وارد نشود.
• در طی مصرف دارو ممکن است، زنان دچار قطع قاعدگی و مردان دچار کاهش نطفه شوند که این امر در بعضی از مواقع برگشت پذیر نخواهد بود.

نحوه دفع دارو: دفع این دارو از راه ادرار به آهستگی انجام می‌شود و کامل نیست.

اقدامات احتیاطی خاص

سیس پلاتین تنها تحت نظارت مستقیم پزشکی و با در نظر گرفتن وضعیت فعلی و سابقه پزشکی تجویز می‌شود.

دوران حاملگی:  معمولا تجویز نمی شود.
سپس پلاتین سسبب نقایص مادرزادی یا تولد زودرس می‌شود. با پزشک مشورت کنید.

دوران شیردهی: توصیه نمی‌شود.
دارو از شیر عبور می‌کند و شیر خوار را درگیر می‌سازد. با پزشک مشورت کنید.

نوزادان و کودکان : خطر کاهش شنوایی افزایش می‌یابد، کاهش دوز ضروری است.

بالای ۶۰ سالگی : عوارض جانبی داروها در این سنین افزایش می‌یابد بنابراین کاهش دوز ضروری است.

رانندگی و مشاغل پرخطر: مشکل شناخته شده‌ای وجود ندارد.

الکل: مشکل شناخته شده‌ای وجود ندارد.

عوارض جانبی

اغلب عوارض جانبی دارو در مدت چند ساعت بعد از تجویز ظاهر می‌شوند.
برخی از عوارض جانبی تا ۱۴ ساعت بعد بطول می‌انجامد.
تهوع و کاهش اشتها تا چند هفته پایدار می‌ماند.

تداخل دارویی (مصرف همزمان با سایر داروها)

نکته کلی، تعدادی از داروها ( از جمله آنتی بیوتیک‌ها نظیر جنتامایسین) عوارض جانبی سیس پلاتین را افزایش می دهند.
از آنجا که سپس پلاتین تحت نظارت دقیق پزشکی تجویز می‌شود، این میان کنش‌ها به دقت پایش می‌شوند و دوز آن به دقت تنظیم می‌گردد.

سفارش از داروپین