سلامت
علت درد ساق پا چیست؟ علایم و توصیههایی برای تسکین علایم آن
درد ساق پا
آنها معمولا به مانند یک گاو ماده آرام هستند، ولی ناگهان به یک گاو نر خشمگین تبدیل میشوند. حمله درد در ناحیه عضلات پشت پا، حمله شدیدی است که این عضلات آرام را به گوشت دردناکی تبدیل میکند. در اینجا عوامل ایجاد درد درد ساق پا آن خواهد آمد.
هر جراحت شدید در عضلات پشت پا به مانند آن است که گوشت آنرا با ساطور تکه تکه میکنیم.
بالا رفتن از نردبان در تمامی روز و یا یک جهش بلند برای زدن ضربه به توپ در بازی تنیس میتواند به سادگی موجب کشش و یا پارگی ماهیچهها و یا تاندونها گردد.
البته اغلب، درد این ناحیه موضوعی نیست که نیازمند اقدام خاصی باشد.
عضلات ساق پا نقطهی حساسی برای مشکلات عروقی است.
درد ناگهانی که در خلال فعالیتهای بدنی، نظیر قدم زدن، رخ میدهد چیزی است که پزشکان آن را نارسایی سرخرگها مینامند.
این بدان معنی است که سرخرگها نمیتوانند خون کافی و اکسیژن لازم و مورد نیاز عضلات را تأمین کنند.
این مشکل عموما ناشی از تصلب شریان، (سختی برخرگها) میباشد.
چه هنگامی به پزشک خود مراجعه کنید
- هنگامی که درد فشارندهای در ناحیه ساق پا احساس میکنید که با ورزش شروع و با استراحت برطرف میشود.
- شبها در ساق پا احساس کوفتگی و یا زق زق کردن دارید.
- پای شما دچار جراحت شده است و هنوز پس از ۲۴ ساعت درد، رنگ پریدگی و تورم وجود دارد.
- درد غیر قابل توجیهی وجود دارد که برای بیش از سه روز طول کشیده است.
- شما متوجه وجود یک توده دردناک در زیر پوست میشوید.
آنچه علایم به شما میگویند
درد و تورم درحین استراحت، ناشی از نارسایی سیاهرگها میباشد.
در این حالت، خون به خوبی از داخل عضلات رانده نشده در نتیجه به درون آنها پس زده خواهد شد و ایجاد درد میکند.
در این میان نارسایی سرخرگها شایعتر است و معمولا در نوعی از لنگشهای متناوب مشاهده میشود.
درچنین شرایطی، گرفتگی دردناک عضلات به سرعت رخ میدهد و سپس محو میشود.
این وضعیت همیشه در پی ورزش و تمرین رخ میدهد، هنگامی که عضلات به خون بیشتری نیاز دارند، و پنج تا ده دقیقه پس از توقف فعالیت به تمامی برطرف خواهد شد.
لنگش متناوب را به عنوان حمله قلبی پا در نظر بگیرید.
چنانچه انسدادی در مسیر جریان خون اتفاق بینند، نیاز فزاینده عضلات برآورده نخواهد شد، و بدین ترتیب حمله رخ میدهد.
با استراحتی که بلافاصله به پا داده میشود، نیاز ماهیچهها به خون مجددا به وضعیت طبیعی باز میگردد و درد برطرف خواهد شد.
لنگش متناوب، وضعیتی نسبتا خوش خیم و قابل مداوا است، ولی افرادی با نارسایی پیشرفته عروق ممکن است مبتلا به درد هنگام استراحت بشوند.
در این حالت جریان خون آنچنان محدود است که حتی در حین استراحت و یا در خلال خواب نیز ممکن است درد بروز کند.
در شرایط بدتر، این وضعیت میتواند موجب ایجاد زخمهایی گردد که به آهستگی بهبود مییابند و یا حتی منجر به سیاه شدن پا (قانقاریا) گردد.
پس زنش خون، ناشی از نارسایی سیاهرگها، میتواند منجر به بروز ترومبوفلت (التهاب و ایجاد لخته در سیاهرگها) گردد.
انواع سطحی این ضایعه، که به شکل سیاهرگهای پیچ خورده قرمز و دردناک در زیر پوست میباشد، چندان نگران کننده نیست.
اما ترومبوفلبیت سیاهرگهای عمقیتر میتواند موجب بروز درد بیشتر و نیز خطر فزاینده جداشدن لختهها و مهاجرت آنها به دیگر نقاط بدن شود.
هر دو اینها میتوانند موجب درد شدید، زق زق کردن و سنگینی عضو شوند.
تسکین علایم درد ساق پا
اگر درد عضلات پشت پایتان راجعه و با پیشرونده است، باید به پزشک مراجعه کنید.
اما در اینجا چند توصیه وجود دارد که میتوانید آنها را نیز امتحان کنید.
ابیپ را امتحان کنید.
بهترین اقدام در آسیبهای عضلات پشت پا ابیب است؛ استراحت، بلند نگهداشتن عنصر آسیب دیده به وسیله یک متکا، استفاده از یخ به صورت متناوب در طول روز و پانسمان فشاری با یک باند کشی.
استراحت مطلق و بالا نگه داشتن عضو میتواند موجب بهبود تورم و سنگینی ناشی از ترومبوفلبیت گردد.
از مسکن استفاده کنید.
مسکنهای ضد التهاب نظیر ایبوپروفن و آسپیرین میتوانند درد و تورم همراه با آسیبهای عضلانی و یا ترومبوفلبیت را کاهش دهند.
آنقدر پیاده روی کنید تا درد شروع شود.
گرچه راهپیمایی موجب بروز لنگش متناوب میگردد، ولی این خود اولین مرحله درمان است.
دکتر ژیوردانو میگوید: باید آنقدر راه بروید، تا آستانه تحمل درد در شما افزایش یابد.
هنگامی که درد به حدی رسید که دیگر نتوانستید به هیچ وجه آنرا تحمل کنید، آنگاه راهپیمایی را متوقف کنید.
تلاش کنید هر روز مقدار بیشتری راه بروید و مسافت را افزایش دهید، تا آنکه به تدریج مشکلات محدودتر شوند.
مصرف دخانیات را محدود کنید.
دکتر گینزبورگ معتقد است مصرف دخانیات یکی از عوامل ایجاد کننده تصلب شرایین است که خود موجب کاهش جریان خون میشود.
لذا افرادی که از لنگش متناوب رنج میبرند باید مصرف آنها را ترک کند.
از گرما استفاده کنید.
پنوها و کیسههای گرم کننده، و نه داغ میتوانند درد سطحی ناشی از ترومبوفلبیت را برطرف کنند.
البته باید توجه داشت که در مراحل جراحت نباید موضع را گرم نمود، زیرا این خود موجب تشدید تورم و اختلال در فرایند بهبود میگردد.
از جورابهای ویژه استفاده کنید.
جورابهای معمولی ممکن است موجب اختلال در جریان خون گردند.
ولی جورابهای فشارنده که توسط پزشک تجویز میشوند میتوانند جریان خون را بهبود بخشند و درد ناشی از نارسایی وریدی را کاهش دهند.
جراحی.
در موارد نارسایی شدید سیاهرگی، برداشتن این رگها از طریق روشهای جراحی میتواند موجب بهبود گردد.
داروهای ضدانعقادی نیز ممکن است کمک کننده باشند.
در نارسایی سرخرگها و یا دردهای در حالت استراحت ممکن است آنژیوپلاستی با بالن و یا جراحی بایپس مورد نیاز باشد.
منبع: کتاب راهنمای کامل علایم و درمان بیماریها برای خانواده