سلامت
علت درد مچ پا چیست؟ تشخیص، علایم و راه‌های درمان آن
درد مچ پا
بیشترین جراحتی که مچ پا را درگیر می‌کند پیچ خوردن سمت خارج است. این پیچ خوردگی می‌تواند فشار مضاعفی بر رباط های حمایت کننده مفصل وارد آورد و حالت رگ به رگی به وجود آورد و یا ممکن است موجب پارگی عضلات و یا شکستگی استخوان‌ها شود. هر کدام از این جراحات می‌توانند تورم قابل ملاحظه، رنگ پریدگی و فقدان حرکت مفصل علاوه بر درد شدید ایجاد کنند.
چه هنگامی به پزشک خود مراجعه کنید
- هنگامی که مفصل شما آسیب دیده و آنچنان دردناک است که پس از ۲۴ ساعت هنوز نمی‌توانید بر روی آن بایستید.
- درد شما به جراحت ارتباطی ندارد و بیش از ۴ روز ادامه یافته است.
- چنانچه پس از جراحت، علاوه بر درد، تورم، کبودی و تب نیز وجود دارد و یا مفصل شما قوام و توانمندی خود را از دست داده است باید سریعا به پزشک مراجعه کنید.
آنچه علایم به شما می‌گویند
پیچ خوردگی تنها موردی نیست که موجب آزردگی مچ پا می‌شود. استفاده بیش از اندازه از پاها نظیر پیاده روی، ایستادن، کوه پیمایی و خم شدن بر روی پاها به مدت زیاد موجب بروز التهاب زردپی‌ها، که ماهیچه‌های پا را به مچ و استخوان‌های کف پا متصل می‌کنند، می‌گردد.
یکی از شایع‌ترین مناطق درگیر تاندون آشیل است که به راحتی کشیده و یا پاره می‌شود، به ویژه اگر به اندازه کافی انعطاف‌پذیر نباشد. استفاده بیش از حد از پاها همچنین ممکن است ایجاد بورسیت (التهاب بورسای مچ یعنی کیسه‌ای پر از مایع در پاشنه پا که یک بالشتک محافظی می‌باشد) کند.
نمونه‌های دیگری از استفاده نامناسب از مچ پا وجود دارد. برای مثال کفش‌هایی که اندازه پا نیستند، یا به خوبی حالت پا را حمایت نمی‌کنند.
کفش‌های نازک و یا کفش‌هایی که جهت فعالیت مورد نظر طراحی نشده‌اند می‌توانند موجب پیچ خوردگی و یا وارد آمدن فشار زیاد به مفصل گردند.
موارد طبی خاصی نیز وجود دارند که می‌توانند ایجاد درد مچ پا کنند. نقرس (عارضه‌ای که در اثر رسوب اسید اوریک کریستال شده در مفصل به وجود می‌آید و ایجاد درد و تورم فوق العاده‌ای می‌کند) اغلب مچ پا را درگیر می‌کند.
دیگر عوارضی که ممکن است درد در مچ پا ایجاد کنند شامل روماتیسم مفصلی، بدی جریان خون، آسیب‌های عصبی، خارهای استخوان و قطعات جدا شده‌ی استخوان و غضروف می‌باشد.
تسکین علایم
درد مچ با موضوعی نیست که بتوان به آسانی آن را ناچیز انگاشت. در صورت تأخیر در درمان مناسب آن ممکن است عوارضی پدید آید.
در اینجا چند توصیه برای کاهش درد ارائه می‌شود.
استراحت، سردکردن، پانسمان فشاری و بالا نگهداشتن از سطح را انجام دهید.
این اقدامات خط اول مقابله با تمامی جراحات مچ پا و نیز دردهای آن هستند.
استراحت بسیار تأثیرگذار است. چنانچه مجبور هستید راه بروید باید از عصای دستی و یا زیربغلی استفاده کنید.
استفاده از یخ در موضع درد چندین بار در روز هر بار به مدت ۱۰ دقیقه موجب کاهش تورم و درد، بی حس نمودن پایانه‌های حساس عصبی و انقباض عروق در جهت جلوگیری از خونریزی زیاد خواهد شد.
با پانسمان با یک باند کشی و با استفاده از بریس، مچ را ثابت و بدون حرکت نگاه دارید. با استفاده از بالش پا را چندین سانتیمتر از سطح زمین بالاتر نگاه دارید تا تخلیه مایعات به سهولت انجام گیرد. تمام اعمال ذکر شده را سه تا پنج بار در روز انجام دهید.
درد مچ پا را مانند سردرد درمان کنید.
مصرف آسپیرین، ایبوپروفن و استامینوفن درد و ناراحتی مچ را به مقدار قابل ملاحظه‌ای کاهش می‌دهد.
پاشنه را بالا بیاورید.
در صورت کشیدگی تاندون آشیل، با استفاده از یک بالشتک در کف کفش، پاشنه پا را بالا نگهدارید. (معمولا ۱/۵ سانتیمتر کافی است.)
با پوشیدن کفش مناسب از مشکلات پیشگیری کنید.
چنانچه مچ پای شما مکررا آسیب می‌بیند، احتمالا باید به طور جدی کفش خود را بررسی کنید کفش مناسب بپوشید. آیا شما با کفش تنیس راهپیمایی می‌کنید؟ یا با کفش دو و میدانی بسکتبال بازی می‌کنید؟ همیشه کفشی را بپوشید که به طور اختصاصی جهت حفاظت از پای شما برای کار با فعالیتی که انجام می‌دهید طراحی شده باشد.
از کفش‌هایی که قوس پا را تأمین می‌کنند استفاده کنید.
تمامی کفش‌ها باید به گونه‌ای قوس پا را تأمین کنند که از گردش پا به داخل جلوگیری به عمل آورند.
این به ویژه در مورد افرادی که کف پای صاف دارند. اهمیت دارد.
تمامی کفش‌ها و نیز پاپوش‌های ورزشی با کیفیت بالا چنین خصوصیتی را دارا می‌باشند، در حالی که صندل‌ها، کفش‌های سرپایی و نیز کفش‌های نامرغوب استفاده کنید فاقد این خصوصیت می‌باشند.
همچنین می‌توانید از کفی‌های ویژه که قوس پا را تأمین می‌کنند.
از بالشتک در داخل کفش خود استفاده کنید.
چنانچه تمام روز سرپا هستید از بالشتک در داخل کفش خود استفاده کنید.
این بالشتک‌ها موجب جذب فشار در هنگام راه رفتن بر روی سطوح سخت می‌شوند.
کفش‌های کهنه را کنار بگذارید.
کفش‌ها به مرور زمان خاصیت حفاظتی و ضربه گیری خود را از دست می‌دهند.
بیشتر مردم از کفش‌هایشان برای مدت یک تا دو سال استفاده می‌کنند، که این مدت بسیار طولانی است.
اغلب کفش‌ها تنها برای ۶ تا ۸ ماه خاصیت حفاظتی قابل اعتمادی دارند.
چند توصیه در برخورد با نقرس.
هنگامی که تشخیص نقرس قطعی شود، می‌توان اقدامات متعددی به منظور جلوگیر از درد مچ پا انجام داد.
رژیم غذایی خود را تغییر دهید.
غذاهای حاوی مقدار زیاد پورین نظیر قلوه، جگر، صدف، ساردین و تنقلات موجب افزایش میزان اسیداوریک گردیده بروز حملات نقرس را تحریک می‌کنند.
پرهیز از مصرف چنین غذاهایی موجب پیشگیری از بروز عوارض و مشکلات می‌گردد.
از مصرف الکل نیز باید پرهیز نمود چرا که موجب افزایش تولید اسیداوریک در بدن می‌شود.
نوشیدن مقدار زیادی آب به دلیل افزایش دفع اسیداوریک می‌تواند به حل مشکل کمک کند.
وزن خود را کاهش دهید.
بدیهی است در صورتی که اضافه وزن داشته باشید فشار بیشتری مچ پاهایتان وارد می‌آید.
اضافه وزن در بین مبتلایان به نقرس معمول می‌باشد، وزن سبکتر تمام آن چیزی است که مچ به آن نیاز دارد.
از پزشک خود درباره‌ی ضددردهای ضدالتهابی سؤال کنید.
دردهای شدید نقرس و آرتریت با تجویز داروهای خوراکی مثل ایندومتاسین، ناپروکسن و کولشی‌سین تسکین می‌یابد.
ممکن است موارد بسیار شدید نیازمند درمان با استرویید تزریقی نظیر کورتیزون باشند.
منبع: کتاب راهنمای کامل علایم و درمان بیماری‌ها برای خانواده
