بیماری
عوامل غذایی در مداوای ورم مفاصل (نقرس)
عوامل غذایی در مداوای ورم مفاصل (نقرس)
نقرس
سال‌هاست که ارتباط رژیم غذایی با اشکال متعدد بیماری آرتریت (ورم مفاصل) شناخته‌شده است، هم ارتباط ازلحاظ بروز و سبب بیماری و هم ارتباط معالجاتی آن، رژیم‌های غذایی متعددی برای مداوای بیماری آرتریت توصیه‌شده است.
ازآنجایی‌که هر دو نوع آرتریت روماتوئید (رماتیسم) و آرتروز، در جوامعی که غذاهای آن‌ها بیشتر از خوراکی‌های طبیعی، سبزی‌ها، مواد گیاهی الیافی است و به‌ندرت از شکر، گوشت، ئیدوکربورهای تصفیه‌شده و روغن‌های اشباع‌شده استفاده می‌کنند،
کمتر رواج دارد بنابراین، از این واقعیت می‌توان نتیجه گرفت که پیروی از چنین رژیم‌هایی قاعدتاً در جلوگیری از ابتلا به اشکال مختلف بیماری‌های آرتریتی (ورم مفاصل) و همچنین برای معالجه آن‌ها موثر خواهد بود.
رژیم غذایی
رژیم غذایی که در آن بیشتر از غذاهای گیاهی و آب‌میوه تازه و سبزی‌ها استفاده می‌شود، سطوح بالایی از ترکیبات طبیعی آنتی‌اکسیدان را تولید می‌کند که می‌تواند در مقابل لطمات سلولی، ازجمله لطمه به مفاصل بدن محافظت کند.
تغییرات بدن در زمان بیماری نقرس
سلول‌های بدن انسان، در سرتاسر بدن، دائماً در معرض حمله مواد رادیکال آزاد و پرو اکسیدان ها قرار دارد. این مولکول‌ها کاملا راکتیو می‌توانند به همدیگر متصل شود و ترکیبات اجزای سلولی را خراب کنند.
یکی از دلایل عمده پیری لطمات مواد رادیکال آزاد است. آسیب به مواد رادیکال آزاد همچنین با ابراز آرتروز و آرتریت روماتوئید (رماتیسم) و بسیاری از امراض دیگر مثل سرطان و بیماری‌های قلبی، آب‌مروارید چشم آلژیمر، وعملا هر نوع ناخوشی مزمن دیگری که مربوط به فساد و ازکارافتادگی اعضا باشد، مرتبط است.
هرچند که بدن انسان در جریان فرایندهای متابولیک، مواد رادیکال آزاد را ایجاد می‌کند، محیط پیرامون نیز سهم عمده‌ای در( بار) این مواد دارد.
مواد مضرر برای بیماری نقرس
استعمال دخانیات، بار مواد رادیکال آزاد را به‌شدت افزایش میدهد بسیاری از آثار مضر سیگار کشیدن، اعم ازتاثیرات اولیه یا ثانویه به علت استنشاق زیاد از حد این مواد است که موجب کاهش و کمبود مغذی‌های اصلی آنتی‌اکسیدان مثل ویتامین C و بتاکاروتن می‌شود.
سایر منابع بیرونی مواد اشعه‌های ایکس، نور خورشید، غذای سرخ کرده، حلال‌های شیمیایی ، الکل و فرمالدهاید است.
این ترکیبات به‌شدت بر مکانیسم‌های آنتی‌اکسیدان بدن فشار وارد می‌سازد لذا باید تا حد امکان از ورود آن‌ها به بدن جلوگیری کرد.
نسوج مفاصل بدن خود را در مقابل مواد رادیکال آزاد و آسیب به مواد اکسیدانی از طریق آنزیم‌ها و آنتی‌اکسیدان‌هایی که ما در غذاهای گیاهی مورد مصرف روزانه خویش به بدن می‌رسانیم، محافظت می‌کنند.
مواد مفید برای بیماری نقرس
مواد و خوراکی‌هایی چون کاروتین ها ، فلاوونوئیدها ، ویتامین‌های C و E و ترکیبات حاوی سولفور مثل گردو و امثال این‌ها تأکید داشته باشد.
اولین قدم در تامین مواد غذایی است که مفاصل بدان نیازمند، و همین موجب جلوگیری از آسیب مفصل و تسریع بهبود حساب می‌آید.
نقرس آیا یک آرتروز هست؟
نقرس یکی از انواع معمولی آرتروز بوده که با افزایش غلظت اسید اوریک که از تخریب نهایی پروتئینی به نام پورین که خود ترکیبی است از آدنین و گوانین موجود در اسید نوکلئیک تولید می‌شود.
در بیماری نقرس کریستال اسید اوریک در مفاصل، زردپی، کلیه ها و دیگر سلول‌های بدن تجمع یافته و باعث التهاب فوق‌العاده دردناک‌ترین قسمت‌ها می‌گردد .حتی با بی‌توجهی به درمان بیماری نقرس این بیماری به‌مرور باعث ازکارافتادگی مفاصل، زردپی و کلیه ها می‌شود.
علائم نقرس
شروع بیماری نقرس با دردهای شدید یک نقطه از بدن که معمولا اولین قسمت انگشت بزرگ‌پا است ، آغاز می‌شود .اگر درد ادامه‌دار گردد به‌مرور تب و لرز ظاهر می‌شود .
اولین حمله نقرس اصولا در نیمه‌های شب بوده و مصرف غذای بیش از نیاز در روز مصرف نوشابه‌های الکلی، داروهای مخصوص شیمی‌درمانی، تعدادی از داروهای مدر و حتی مصرف بیش از نیاز مواد غذایی می‌تواند آغازگر دردهای شدید نقرس باشد .
درمان نقرس
آسپرین را با زنجبیل تازه چای دم کشیده از برگ تازه و برگ خشک گزنه ویا کاکل ذرت جایگزین کرده و در صورت مناسب بودن، این معالجه را ادامه دهید.
ازجمله این مواد غذایی می‌توان به الکل پورین، چربی و کربوهیدرات‌های فرآوری شده اشاره نمود .
برنامه غذایی بیمار نقرس
برنامه غذایی بیماران نقرسی باید در پایه‌ی حذف مصرف نوشابه‌های الکلی مصرف مواد غذایی کم‌پورین کاهش وزن اضافی کاهش مصرف چربی و روغن، کاهش پروتئین‌های مختلف و افزایش مصرف مایعات به‌خصوص آب، برنامه‌ریزی شود.
فقط کاهش مصرف پروتئین در درمان نقرس برای جلوگیری از پیشرفت آن کافی نیست. مصرف کربوهیدرات‌های فراوری‌شده ، فروکتوز یا قند میوه و چربی اشباع ، باید به حداقل مقدار ممکن کاهش‌یافته، از مصرف قند و شکر و مربا که باعث افزایش مقدار اسید اوریک می‌شوند نیز صرف‌نظر شود.
تغذیه روزانه، باید بر پایه کربوهیدرات‌های کامل، غلات کامل ، برخی از حبوبات کم‌پورین و سبزی‌های مختلف بناشده و تنقلات متداول از قبیل خرما نان قندی ، نان‌روغنی نیز کاهش یابد . غذاهایی با پورین زیاد از قبیل امعاء و احشاء حیوانات، گوشت قرمز، نرم‌تنان دریایی ( میگو و صدف و خرچنگ)، مخمرها و ساردین باید به‌کلی قطع گردد.
حتی از مصرف حبوبات خشک، اسفناج، مارچوبه، ماهی، مرغ و قارچ خوراکی که دارای پورین متوسط اند نیز صرف‌نظر شود.
گروهی از پزشکان از داروهای شیمیایی ضدالتهابی مختلف در درمان نقرس استفاده می‌کنند.
معرفی داروهای بیماری نقرس
یکی از داروهای ضدالتهابی معروف، داروی استاندارد نقرس (کلچسین) است، که بیشتر به‌عنوان یک داروی مسکن در نقرس تجویز می‌شود این دارو هیچگونه تأثیری در کاهش مقدار اسیداوریک عادت نداشته و با مکانیسم کاهش التهاب دردهای نقرس را تسکین میدهد .
حدود۸۰ درصد از بیماران نقرسی با مصرف این دارو دچار مشکلات معده شده و به همین دلیل تا حدی از مصرف آن سر باز می‌زنند .
مصرف کلچسین، حتی موجب افزایش فشار در مغز استخوان شده ریزش مو ایجاد کرده، صدمات شدید کبدی به وجود آورده، در برخی موارد غش، افسردگی و حتی مرگ می‌شود .
اگر از مصرف این دارو استاندارد رضایت ندارید ممکن است بتوانید با رعایت نکات ذکر شده قبلی، از اقلام غیر دارویی نامبرده در ادامه نیز نتیجه مشابه کلچسین اما بدون عوارض جانبی کسب نمایید .
از برومولین استفاده کنید، برومولین به دلیل داشتن آنزیم جلوگیری کننده از التهاب مفاصل ممکن است درجلوگیری از پیشرفت بیماری نقرس موثر واقع شود در صورت غیر قابل دسترس بودن برومولین از میوه آناناس استفاده کنید.
اگر به مصرف ویتامین ث طبیعی بیشتر راغب هستید یک لیموترش بزرگ را از وسط نصف کرده و عصاره هر دو تکه را به یک لیوان آب اضافه نموده و قبل از مصرف صبحانه میل کنید .
آبلیموی مصرف شده ضمن تامین حداکثر ویتامین ث مورد نیاز به شما ، به کمک فلانوئید موجود در آبلیمو در نرم کردن مدفوع نیز موثر واقع می‌شود. مصرف نیم کیلو گیلاس و آلبالو در روز به صورت تازه یا کنسرو شده یکی از درم آن‌های بسیار موثر در حل مشکل نقرس است.
مصرف آلو و تمشک نیز در کاهش علائم بیماری نقرس موثر است .
