روان شناسی
وقتی کودک از ما سؤال جنسی میپرسد، چگونه باید به او جواب بدهیم؟
با من به زبان خودم حرف بزن!
آنچه در رابطه با سوالات جنسی کودکان در این مقاله خواهید خواند
- چرا آموزش جنسی برای خانوادهها مشکل است؟
- زمان مناسبی برای آموزش جنسی
- نقش تکنولوژی در آموزش جنسی
- لزوم آموزش در مورد مهارت عشقورزی
در جامعه ایرانی به دلیل وجود برخی باورهای غلط، آگاهی بخشی مسائل جنسی آنطور که بایدوشاید در جامعه اشاعه پیدا نکرده و در این زمینه آشفتگی بسیاری مشاهده میشود که باید اقدامات اساسی دراینباره انجام بگیرد.
خانواده در ایران مهمترین متولی آموزش مسائل جنسی است و تعریف مشخصی هم ندارد و هر خانواده با توجه به توان فکری و فرهنگی این آموزش را میدهد؛ چه درست، چه غلط. درحالیکه باید یک متولی برای این آموزش در نظر گرفته شود که آخرین اطلاعات و آموزشهای علمی را در اختیار خانوادهها قرار دهد.
مسئله ترس، شرم و حیای موجود در جامعه ایرانی نیز کمک میکند به ریختن قبح به چنین مسائلی که بخش عمده آن مربوط به قوانین دستوپا گیر جامعه است.
چرا آموزش جنسی برای خانوادهها مشکل است؟
آموزش مسائل جنسی مثل آموزش بهداشت دهان و دندان است و فرقی هم باهم ندارند ولی بعضی باورهای غلط وجود دارد که این آموزش حتما به رابطه میان زن و مرد میانجامد.
خانوادهها باید پاسخگوی سؤالات جنسی فرزندان خود باشند، هرچند ممکن است خود والدین هم آموزش درست این دیده باشند، بهخصوص در روستاها که ممکن است اصلا آموزشی وجود نداشته باشد.
زمان مناسبی برای آموزش جنسی
آموزش جنسی باید از سهسالگی شروع شود و زمانی که کودک تفاوت خود را با جنس مخالف درک میکند. در ایران مسائل اعتقادی در این آموزش تأثیر زیادی دارند، درحالیکه در متون دینی به ازدواج تأکید زیادی شده و باید دانست لازمه ازدواج شناخت آگاهی از مسائل جنسی است .
باید در جامعه بهطور عموم پژوهشهای انجام داد که سطح آگاهی مسائل آموزشی جنسی خانوادهها تا چقدر است؟ بعداً بر مبنای آن ارقام برنامهریزی آموزشی کرد؛ یعنی از صفر شروع نکنیم . سطح آگاهی جامعه مشخص شود و به کمک آموزشوپرورش، دانشگاهها و رسانهها مصادیق رفتار جنسی و طیف رفتارهای جنسی را ارزیابی کنید سپس با استفاده از متخصصان این حوزه آموزشیهایی را با مبانی زیستی و بیولوژی مسائل جنسی، روانی، اجتماعی و اعتقادی پیشبینی و تهیه کنیم و در اختیار مراکز موردنظر قرار دهیم .
نقش تکنولوژی در آموزش جنسی
ورود تکنولوژیهای ارتباطی و اطلاعاتی به زندگیهای نوین موجی از آگاهیها و اطلاعات درست و نادرست جنسی و زناشویی را در اختیار افراد از طبقات مختلف اجتماعی و گروههای سنی متفاوت قرار داده است.
ابزارهای مدرن ارتباطی مانند اینترنت و ماهواره به چرخش اطلاعات میان افراد بهسرعت کمک میکند. با توجه به پیچیدگی و گسترش روابط انسانی در دنیای معاصر اطلاعات چه درست، چه غلط و آسیبپذیرترین گروه مخاطبان که کودکان و نوجوانان هستند، ضربات جبرانناپذیری وارد میکنند که دارای کنجکاوی جنسی هم هستند.
بنابراین خانواده و ابزارهای نوین ارتباطی هرکدام مشکلات خاص خود رادارند. تابو بودن صحبت در مورد مسائل جنسی، ناآگاهی پدر و مادرها از چگونگی صحبت دراینباره، ناتوانی آنها از پاسخ دادن به برخی پرسشهای کنجکاوانه کودکان و ناآگاهی جنسی بین همسرآنهمگی به برهوت آگاهی در کودکان و نوجوانان درزمینهٔ مسائل جنسی و ایجاد اختلافات زناشویی میانجامد و ناچار هر چه اطلاعات از طریق شبکههای اجتماعی به آنها داده شود، پذیرفته خواهد شد چون مرجع دیگری وجود ندارد و بعضیها به دلیل در دسترس نبودن و دوری از شبکههای اجتماعی میان یافتهها و اطلاعات همکلاسیها و دوستان خود به جستجوی پاسخ پرسشهای خود میپردازند چون منبع رسمی و درست در مورد آگاهی جنسی وجود ندارد و هیچکس پاسخگو نیست .
یکی از پیامدهای آنهم آمار طلاق بالا به علت بیتوجهی دانش آموزان آموزش مسائل جنسی قبل از ازدواج است، درحالیکه این آموزشها باید اجباری باشد، مثل تزریق واکسنها و مشاورههای قبل از ازدواج. جامعه آماری ما قادر به جداسازی اطلاعات درست از نادرست نیست زیرا جامعه به فرزندانمان آموزش نداده چگونه باید به یک مرد یا زن سرویس داده شود و حد مجاز و استاندارد روابط جنسی چیست؟ البته در قرآن کریم آیات زیادی در این مورد وجود دارد که میتوان بهعنوان منابع مفید از آنها استفاده کرد. داشتن مهارت کنترل رفتار جنسی نیز حتی با داشتن آگاهی مسائل جنسی بسیار مهم و تأثیرگذار است.
لزوم آموزش در مورد مهارت عشقورزی
از سوی دیگر باید مهارت عشقورزی را یاد بگیریم.
ازدواج ۳ موضوع مهم دارد؛ صمیمیت، تعهد و شهوت. اگر عشقورزی اگر عشقورزی بلد نباشیم دو موضوع دیگر را از دست خواهیم داد و عدم تأمین نیازهای جنسی منجر به از بین رفتن رابطه میشود که پیامدهای بعد روانی فراوانی در جامعه خواهد داشت.
باید اطلاعات جنسی را طبقهبندی کرده و در هر مرحله اطلاعات خاصی را ارائه داد. ناآگاهی جنسی عواقب خطرناکی دارد و باعث سردی روابط بین اختلالات روانی، افزایش تنش در افراد جامعه، پرخاشگری، کم شدن علاقه همسران به یکدیگر و انحرافات اخلاقی و جنسی میشود.
همانطور که دولتها برای بهداشت جسم افراد جامعه برنامههای اجرا میکنند باید برای بهداشت روان آنها نیز برنامه داشته باشند. خانواده در رأس مهم آموزش آگاهیهای جنسی قرار دارد.
خانوادهها باید اعتماد ایجاد کنند تا فرزندان از آنها سوال کنند، نه از دیگران و حتی آموزش جنسی در دوران سالمندی نیز باید گسترش یابد و اجباری شود چون بسیاری از مسائل و مشکلات جنسی در کهنسالی بروز میکنند .میتوان شیوههای تربیت و آموزش جنسی پیش از ازدواج را به دو صورت مستقیم و غیرمستقیم آموزش داد.
چه راهکارهای وجود دارد؟
• حذف ممنوعیت آموزشهای علمی جنسی در جامعه ایرانی چراکه مسائل جنسی بخشی از فطرت یک جاندار است و نمیتوان آن را ممنوع فرض کرد.
• استفاده از همه رسانهها و شبکههای اجتماعی، خصوصاً تلویزیونها و سایتهای اینترنتی
• تربیت مربیان حرفهای برای آموزش در مدارس و دانشگاهها در سطوح مختلف
• توجه ویژه به مراکز و انجمنهای روانشناسی برای توسعه فرهنگ مشاوره پذیری
• توجه به رهبران موردقبول مردم و بیان اهمیت این مسائل توسط آنها، مثل زمان زلزله، سیل و آتشسوزی که مردم توصیه قهرمانان، ورزشکاران، هنرمندان، روحانیون و قهرمانان ملی توجه بیشتری دارند.