دارو
کدئین (CODEINE) | اطلاعات عمومی، توصیههای ضروری و عوارض جانبی
کدئین (CODEINE)
اطلاعات عمومی
کدئین یک ضد درد مخدری با اثری ملایم است. بسیار شبیه مرفین است ولی اثری ضعیفتر از آن دارد. مصرف این دارو در دهههای اخیر بسیار شایع شده است.
این دارو در کاهش دردهای خفیف تا متوسط تجویز میشود و معمولا همراه با داروهای ضددرد غیر مخدری نظیر استامینوفن جهت تاثیر بیشتر مصرف میشود.
این دارو همچنین اثر ضدسرفه دارد و به همین دلیل در شربتهای سینه و سایر فراوردههای ضد سرماخوردگی بکار میرود،.
این دارو در خارج از ایران بدون نسخه پزشک از داروخانهها تهیه میشود.
کدئین مثل سایر مخدرها باعث یبوست میشود که به همین دلیل در بعضی از اسهالهای غیرعفونی برای درمان کوتاه مدت اسهال استفاده میشود.
یکی از عوارض شایع کدئین، وابستگی و عادت مصرف به دارو است، ولی در دوزهایی که پزشک جهت درمان بیماریتان تجویز میکند و معمولا کوتاه مدت است این عارضه بوجود نمیآید.
سایر عوارض آن مانند تنگی نفس بطور نادری بوجود میآید و بسیار خطرناک است و باید بدون فوت وقت به پزشک اطلاع داده شود.
طبقه بندی
گروه دارویی: مسکنهای مخدری، داروی ضد اسهال و ضد سرفه
خطرات ناشی از مصرف زیاد: زیاد
میزان وابستگی: متوسط
نسخه پزشک لازم است.
نامهای تجاری: پانادول اولترا، کودیس
اطلاعات دارویی
دارویی که برای شما تجویز شده است برای درمان بیماریتان مناسب است، بدون دستور پزشک میزان مصرف آن را تغییر ندهید.
شکل دارویی: قرص، شربت. نوع آمپول آن در ایران وجود ندارد.
تعداد دفعات و زمان مصرف: برای درد ۶-۴ بار روزانه؛ برای سرفه ۴-۳ بار روزانه؛ برای اسهال هر ۶-۴ ساعت
مقدار مصرف در بزرگسالان: برای درد ۱۲۰ تا ۲۴۰ میلی گرم روزانه برای سرفه ۴۵ تا ۱۲۰ میلی گرم روزانه؛ برای اسهال ۳۰ تا ۱۸۰ میلی گرم روزانه
شروع اثر: ۳۰ تا ۶۰ دقیقه
مدت اثر: ۴ تا ۶ ساعت
رژیم غذایی توصیه شده: هیچ
ذخیره سازی: در ظروف دربسته در جای خشک و خنک، به دور از نور و دسترس اطفال نگهداری شود.
فراموش کردن یک وعده مصرف دارو: اگر یک وعده را فراموش کردید و علایم بیماری بدتر شد بلافاصله مصرف نمایید ولی اگر علامتی بوجود نیامد نیازی به مصرف آن وعده ندارید به روال طبیعی باز گردید و منتظر وعده بعدی شوید.
قطع مصرف دارو: قطع مصرف آن ایمن است و باید هر چه زودتر انجام شود.
مصرف طولانی مدت آن به هیچ عنوان توصیه نمی شود.
مصرف بیش از اندازه: در صورت بروز کاهش و یا بینظمی تنفسی، خواب آلودگی شدید و از دست رفتن هوشیاری به اورژانس اطلاع دهید و تا رسیدن آن، اقدامات اولیه را انجام دهید.
مصرف طولانی مدت: کدئین به علت ایجاد عادت دارویی و وابستگی (بخصوص در دوزهای بالا) به صورت کوتاه مدت تجویز میشود و مصرف طولانی و خارج از دوز آن با خطر اعتیاد همراه است.
توصیههای ضروری
- جهت جلوگیری از ایجاد عوارض گوارشی بهتر است این دارو را همراه شیر یا غذا مصرف کنید.
- ممکن است مصرف خارج از دوز طبیعی دارو باعث کاهش میل جنسی شود که در این گونه مواقع، مقدار مصرف را کاهش دهید.
- در مصرف طولانی مدت وابستگی روانی و نهایتا اعتیاد از خطرات این دارو است.
توصیه میشود مصرف آن را محدود کنید. - این دارو در ایران بصورت ترکیب با مسکن استامینوفن نیز عرضه میشود که مصرف طولانی مدت آن نیز ایجاد وابستگی روانی و نهایتا اعتیاد میکند.
نحوه دفع دارو: این دارو از راه ادرار دفع میشود.
اقدامات احتیاطی خاص
مطمئن هستید به پزشکتان گفتهاید که:
- مدت طولانی درگیر مشکلات کبدی و کلیوی بودید.
- بیماری تنفسی مانند آسم با برونشیت دارید.
- سایر داروها را همزمان مصرف میکنید.
دوران حاملگی: خطری گزارش نشده است ولی ممکن است روی وضعیت تنفسی جنین، بعد از تولد اثر نامطلوب بگذارد.
دوران شیردهی: این دارو از شیر مادر عبور کرده ولی در دوز طبیعی آن خطری گزارش نشده، بهتر است با پزشکتان مشورت کنید.
نوزادان و کودکان: کاهش دوز دارو ضروری است.
بالای ۶۰ سالگی: کاهش دوز دارو ضروری است.
رانندگی و مشاغل پرخطر: تا مشخص شدن اثر دارو روی بدنتان از انجام این گونه مشاغل خودداری کنید، این دارو باعث سرگیجه و خواب آلودگی میشود.
الکل: بپرهیزید، الکل اثر تسکینی این دارو را افزایش میدهد.
عوارض جانبی
با مصرف این دارو عوارض شدیدی بوجود نمیآید.
یبوست عارضهای است که با مصرف طولانی مدت آن بروز میکند و سایر عوارض مانند تهوع، استفراغ و خواب آلودگی در دوزهای تجویز شده توسط پزشک معمولا به شکل وخیم در نمیآید و با کاهش دوز، بر طرف میگردد.
تداخل دارویی(مصرف همزمان با سایر داروها)
- تمام آرامبخشها مانند الکل، که باعث اثر تضعیفی روی سیستم اعصاب مرکزی میشود در مصرف همزمان با کدئین، این اثر را تشدید میکند.
- داروهای خواب آور، ضد افسردگیها و ضد حساسیتها نیز به همین صورت عمل میکنند.