تغذیه
افسردگی و کمبود ویتامین ها|کمبود ویتامین چه تاثیری بر سلامت روان دارد؟
افسردگی و کمبود ویتامین ها
در این مقاله اثرات کمبود ویتامین ها را در سلامت روان بررسی کردیم.
همان طور که کمبود ویتامین‌ها و املاح معدنی بر قسمت‌های مختلف جسم تاثیرگذار است، سلامت روان را هم تحت تاثیر قرار می‌دهد.
نمونه بارزش کمبود عنصر آهن در بدن است که باعث کم خونی می‌شود و در نتیجه آن فرد مدام خسته، کسل، بی حوصله و عصبی خواهد شد.
به همین ترتیب سوء تغذیه می تواند سلامت روان شما را به خطر بیندازد و باعث بروز انواع و اقسام بیماری ها و اختلال های روانی شود.
اختلال روان چه ارتباطی با کمبود ویتامین دارد ؟
اغلب مواد مغذی به صورت «کوفاکتور» واکنش های مختلف بیوشیمیایی را در بدن ما کاتالیز می‌کنند.
در واقع مواد مغذی کوفاکتور واکنش های شیمیایی بدن هستند که باعث ساخت نوروترنسمیترها می‌شوند.
نوروترنسمیترها مغز برای انتقال پیام‌های عصبی و برای عملکردهای مغزی لازم و ضروری هستند.
وقتی نوروترنسمیترها کم باشند، موادی که باید در نتیجه این واکنش‌ها ساخته شوند، تولید نمی شوند، تعادل این واسطه های شیمیایی در مغز به هم می خورد، عملکردهای وابسته به آنها مختل می‌شود و نهایتا به شکل اختلال های روانی بروز می کند.
البته همیشه علایم افسردگی‌ها و اختلال‌های روانی به دلیل وجود مشکلات تغذیه ای بروز نمی کنند. چون ممکن است ریشه ها و دلایل متفاوت زیادی داشته باشد.
حالا اگر کسی سوءتغذیه هم داشته باشد، به طور قطع شکل شدیدتر افسردگی را تجربه خواهد کرد اما به طور قطع، تغذیه، شیوه غذاخوردن و نوع انتخاب موادغذایی به شدت با سلامت جسم و روان افراد در ارتباط است.
اختلالات روانی و کمبود امگا ۳
یکی از ترکیباتی که اخیرا تاثیرش بر عملکردهای ذهنی مورد بررسی قرارگرفته و اثبات شده، تاثیر کمبود اسیدهای چرب امگا۳ در بروز اختلال های روانی است.
در حال حاضر می دانیم حدود ۲۰ درصد چربی‌های مغز را چربی‌های امگا ۳ تشکیل داده اند و از آنجا که این اسیدهای چرب برای ادامه حیات بدن کاملا ضروری است و توسط خود بدن انسان هم قابل تولید نیست، حتما باید از طریق رژیم غذایی یا مکمل ها تامین شود، اما منابع خوراکی اسید چرب امگا۳ محدود است و دسترسی به این اسیدها برای همه افراد چندان آسان نیست، بنابراین احتمال کمبودش بسیار زیاد است.
مستندات علمی موجود نیز نشان دهنده بروز مشکلات مربوط به کمبود اسیدهای چرب امگا۳ در افراد است که از این میان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- اختلالات دوقطبی
- بیماری اوتیسم
- افسردگی های شدید
- افسردگی های دوران بارداری
نتیجه می‌گیریم که به مقدار کافی گردو، ماهی و میگو، تخم کدو و تخم کتان مصرف کنید.
در واقع منبع امگا۳ در ماهی هایی مانند ماهی آزاد، قزل آلاء تن و شاه ماهی تعریف می‌شود.
در گیاهان هم روغن‌های سویا، آفتابگردان، دانه کتان و گردو، فندق و کنجد حاوی امگا۳ هستند.
علاوه بر این، موادغذایی غنی شده با امگا۳ مورد توصیه متخصصان تغذیه است مانند:
- برخی از نان‌ها
- آبمیوه ها
- روغن‌ها
- تخم مرغ
اختلالات روانی و کمبود ویتامین B
بسیاری از مواد مغذی مثل ویتامین‌ها و موادمعدنی به صورت مستقیم بر عملکردهای ذهن و قدرت‌های شناختی تاثیر می‌گذارند.
نهایتا در بروز بیماری‌های Degenerative مغزی یا در واقع بیماری های تخریب کننده بافت مغزی موثرند.
شاید قدیمی ترین ویتامین‌هایی که در دانش بشری و دانش تغذیه وجود دارد، ویتامین های گروه B هستند.
ویتامین‌های ،B1،B2 ، B3 ، B12 و فولیک اسید است که کمبودشان می‌تواند بر عملکردهای مغزی موثر باشد و ممکن است باعث افسردگی‌های شدید شود.
اما غیر از این ویتامین‌ها که قدیمی ترین ها هستند، بین املاح کمبود حاشیه ای آهن(یعنی کمبودی که مربوط به منابع خوراکی آهن نیست و علایم بالینی این کمبود هم هنوز بروز نکرده:کمبودهای خفیف و ناچیز که حتی ممکن است با آزمایش خون هم مشخص نشود) می‌تواند باعث مخدوش شدن عملکردهای ذهن شود، تمرکز را به شدت کاهش دهد و در درازمدت حتی باعث کاهش توانایی‌های هوش شود.
اختلالات روانی و ویتامین D
۸۰ درصد ایرانی‌ها با کمبود ویتامین D روبرو هستند.
اما شما سعی کنید جزئی از این جمعیت وسیع نباشید چون کمبود ویتامین D با بروز بیماری‌های خطرناکی از جمله:
- ام اس
- نیز اختلال در عملکردهای ذھنی
- افسردگی و …
در ارتباط است.
ویتامین D نه تنها بر قسمت عمده عملکردهای مغزی و ماهیچه‌ای موثر است بلکه بروزبیماری های سیستم ایمنی مثل:
- بیماری ام اس
- ضعف عضلانی
- فیبرومیالژیا
- آرتریت روماتوئید
همچنین همه بیماری هایی که به نوعی با ضعف سلسله اعصاب مرکزی، سیستم ایمنی و بافت ماهیچه ای در ارتباط اند، با کمبود ویتامین D در ارتباط هستند.
همان طور که گفته شد، افسردگی از راه‌های مختلفی بروز می کند و محققان دانشگاه ایران با آزمایش روی گروه‌های گیرنده ویتامین D و گروهی که فقط پلاسیبو (دارونما) مصرف می‌کردند، ثابت کردند گروهی که ویتامین D بیشتری دریافت کردند، به اختلال های روانی کمتری دچار شدند. همچنین افرادی که دچار افسردگی بودند با مکمل یاری و دریافت دوزهای مصرفی روزانه ویتامین D به درمان شان کمک شد و سطح سلامتشان ارتقا یافت.
یادتان باشد بیش از ۸۰ درصد ویتامین D از طریق مواجهه با نور آفتاب تامین می شود.
۱۵-۱۰ دقیقه قرار گرفتن روزانه بدن در مقابل نور بیواسطه خورشید می تواند نیاز ۲ هزار واحدی به این ویتامین موثر را تامین کند. نقش موادغذایی همچون غلات و برخی سبزی‌ها و میوه ها، کره، روغن کبد ماهی، زرده تخم مرغ، خامه، جگر، ماهی ساردین و گوشت قرمز و قارچ در این فرآیند فقط ۲۰ درصد اعلام شده است، پس از نور آفتاب کمک بگیرید.
منبع:حکیمان طب
