هیدروکلروتیازید (HYDROCHLOROTHIAZIDE)
اطلاعات عمومی
هیدروکلروتیازید به گروه داروهای مدر تیازیدی تعلق دارد که آب اضافی را از بدن خارج و خیز (احتباس مایع) را در بیماران دچار نارسایی احتقانی قلب، بیماری کلیوی، سیروز کبدی و سندرم پیش از قاعدگی کاهش می‌دهد. این دارو در درمان فشارخون بالا نیز بکار می‌رود.
هیدروکلروتیازید سبب افزایش دفع پتاسیم از ادرار می‌شود که این آفت پتاسیم خون باعث ضربان‌های نامنظم قلبی بویژه در بیمارانی که قرص قلبی مصرف می‌کنند می‌شود. به همین دلیل، از غذاهای حاوی پتاسیم فراوان و یا مکمل‌های پتاسیم به همراه هیدروکلروتیازید استفاده می‌شود.
طبقه بندی
گروه دارویی: مُدر
خطرات ناشی از مصرف زیاد: کم
میزان وابستگی: کم
نسخه پزشک لازم است.
نام‌های تجاری: اسی‌درکس، اورتیک
اطلاعات دارویی
دارویی که تجویز شده برای درمان بیماریتان مناسب است از تغییر دوز آن بدون دستور پزشک خودداری کنید.
شکل دارویی: قرص
تعداد دفعات و زمان مصرف: روزی یکبار یا هر دو روز یکبار در هنگام صبح تا ۴ بعداز ظهر
مقدار مصرف در بزرگسالان: روزی ۵۰-۲۵ میلی‌گرم
شروع اثر: در عرض ۲ ساعت
مدت اثر: ۱۲ – ۶ ساعت
رژیم غذایی توصیه شده: استفاده از این دارو ممکن است سبب کاهش پتاسیم بدن شود. میوه (بخصوص موز) و سبزیجات تازه را به مقدار زیاد مصرف کنید. با پزشک خود در مورد کاهش مقدار نمک غذا و یا مصرف مکمل‌های پتاسیم مشورت نمایید.
ذخیره سازی: در ظروف دربسته در جای خنک و خشک و دور از نور و دسترس کودکان قرار دهید.
فراموش کردن یک وعده مصرف دارو: به محض یادآوری مصرف کنید. اگر بعد از ساعت ۴ بعدازظهر به یاد آوردید دارو را مصرف نکرده‌اید آن را مصرف نکنید چون ممکن است شب هنگام مجبور شوید برای ادرار کردن بیدار شوید.
قطع مصرف دارو: مصرف دارو را بدون مشورت با پزشک قطع نکنید. ممکن است علایم بیماری عود کند.
مصرف بیش از اندازه: معمولا مصرف ناآگاهانه مشکل خاصی بوجود نمی‌آورد ولی اگر بیش از آن مصرف شود و یا علائمی غیر طبیعی بوجود آید بلافاصله به پزشک اطلاع دهید.
مصرف طولانی مدت: رفع بیش از اندازه پتاسیم و عدم تعادل سایر نمک‌ها ممکن است رخ دهد.
کنترل و پایش: آزمون‌های خونی باید بطور دوره‌ای برای کنترل عملکرد کلیوی و تعیین میزان پتاسیم و سایر نمک‌ها انجام شود.
توصیه‌های ضروری
- این دارو را همراه غذا مصرف کنید.
- برای جلوگیری از واکنش‌های حساسیتی نسبت به نور در معرض نورخورشید قرار نگیرید.
- در هنگام برخاستن ناگهانی ممکن است کاهش فشارخون وضعیتی و سرگیجه رخ دهد که سعی کنید این عمل را به آهستگی انجام دهید.
نحوه دفع دارو: عمده دارو از راه ادرار دفع می‌گردد.
اقدامات احتیاطی خاص
مطمئن هستید پزشکتان می‌داند که:
- مشکل مزمن کبدی یا کلیوی دارید.
- سابقه نقرس دارید.
- از دیابت رنج می‌برید.
- پورفیری دارید.
- نارسایی غدد فوق کلیوی یا لوپوس اریتماتو دارید.
- سایر داروها را هم زمان مصرف می‌کنید.
دوران حاملگی: معمولا تجویز نمی‌شود. ممکن است سبب ایجاد زردی در نوزاد شود. با پزشک خود مشورت کنید.
دوران شیردهی: این دارو وارد شیر می‌شود اما در مقادیر طبیعی احتمال درگیری شیرخوار اندک است. با پزشک خود مشورت کنید.
نوزادان و کودکان: معمولا تجویز نمی‌شود. در صورت تجویز شدن کاهش دوز ضروری است.
بالای ۶۰ سالگی: احتمال افزایش عوارض جانبی وجود دارد. دوز دارو را کاهش دهید.
رانندگی و مشاغل پرخطر: از آنجا که دارو ممکن است هوشیاری را کاهش و سبب گیجی شود، لذا تا مشخص شدن اثر دارو بر بدن از انجام چنین فعالیت‌هایی بپرهیزید..
الکل: مقدار مصرف را کاهش دهید، هیدروکلروتیازید سبب افزایش دفع آب بدن شده و مستی بدنبال مصرف الکل را افزایش می‌دهد.
عوارض جانبی
اغلب عوارض جانبی به علت از دست رفتن زیاد پتاسیم است.
این امر معمولا با مصرف مکمل‌های پتاسیم قابل جبران است.
در موارد نادر، در افراد مستعد ممکن است نقرس روی دهد و در بعضی مواقع کنترل قندخون نیز در دیابتی‌ها مشکل‌تر خواهد شد.
تداخل دارویی (مصرف همزمان با سایر داروها)
- مسکن‌ها، برخی از مسکن‌ها ممکن است اثر مدری هیدروکلروتیازید را کاهش دهند. بنابراین مقدار مصرف دارو باید تنظیم شود.
- دیگوکسین (قرص قلبی)، عوارض جانبی ممکن است در صورت دفع مقادیر بیش از حد پتاسیم، افزایش یابند.
- کورتون‌ها، این داروها سبب افزایش دفع پتاسیم از بدن می‌شوند در صورت مصرف همزمان با هیدروکلروتیازیدها این شرایط وخیم‌تر می‌شود.
- لیتیوم (ضد روان پریشی)، هیدروکلروتیازید ممکن است سبب افزایش میزان لیتیوم خون شود که خطر عوارض جانبی را بالا می‌برد.
