سلامت
التهاب مفصل چیست؟ علت، علایم و راههای درمان آن
التهاب مفصل
در این مقاله شما را با دلایل التهاب مفصل و راههای درمان آن آشنا میکنیم.
احساس میکنید یک بخاری برقی کوچک در مفصلتان وجود دارد و فردی درجه حرارت آن را بسیار بالا برده است. مفصل سرخ، داغ و سوزناک شده است. این واضح است که بخاری برقی در کار نیست بلکه احتمالا آرتریت، شایعترین علت التهاب مفصل رخ داده است.
چه هنگامی جهت التهاب مفصل به پزشک خود مراجعه کنید
- هنگامی که مفصل گرم، قرمز، متورم و بسیار دردناک است ولی شما علت آن را نمیدانید.
- التهاب با مسکنهای موجود نظیر آسپیرین و ایبوپروفن بهبود پیدا نمیکند.
آنچه علایم التهاب مفصل به شما میگویند
استئوآرتریت
معمول ترین نوع آرتریت، استئوآرتریت است. در این حالت خارهای ظریف بر روی سطح استخوانی مفصل به وجود میآیند. این خارها موجب تحریک و جراحت عضلات، رباط ها و زردپی های اطراف مفصل میشوند و بدین ترتیب التهاب رخ میدهد.
نقرس
نقرس، نوع دیگری از آرتریت است؛ که حمله التهاب نقطهای آن، که اغلب در انگشت بزرگ پا رخ میدهد، تا یک هفته ادامه دارد.
التهاب ناشی از کریستالهای اسیداوریکی است که در مفصل به وجود میآیند.
نقرس ناشی از ناتوانی بدن در متابولیسم پروتئینی به نام پورین است، که منجر به تولید مقدار زیادی اسیداوریک میشود.
در برخی افراد این ضایعه ارثی و در برخی دیگر عارضه دارویی است.
عامل سوم (که از شیوع کمتری نیز برخوردار است) و موجب بروز آرتریت میشود، روماتیسم مفصلی است. این ضایعه یکی از انواع بیماریهای خودایمنی است، که در آنها سامانه دفاعی بدن، برخی از اعضا را به عنوان یک جسم خارجی میشناسد و به آنها حمله ور میشود.
در روماتیسم مفصلی، عضوی که بیگانه تصور میشود، مفاصل است.
بیماری لوپوس
بیماری لوپوس یکی دیگر از بیماریهای خودایمنی است که موجب التهاب مفاصل میشود.
یک عفونت نیز میتواند موجب التهاب مفاصل شود.
به طور مثال بیماری لایم، عفونتی باکتریایی که توسط نیش یک کنه منتقل میشود، یک یا تعدادی از مفاصل را ملتهب میکند.
دو عامل دیگر التهاب مفاصل که از شیوع کمتری برخوردارند، پلی میالژیا روماتیکا و نوعی آرتریت به نام اسپوندیلیت آنکیلوزان میباشند.
و دست آخر هرگونه جراحت و یا ضربهای به مفصل حتی اگر مدتی از آن گذشته باشد میتواند موجب بروز التهاب گردد.
تسکین علایم التهاب مفصل
نیمی از درمان التهاب مفصل تشخیص علت است. التهاب ناشی از جراحت مفصل عموما واضح است.
در مواردی غیر از این، تشخیص مبهم و در حوزه تخصصی یک پزشک است.
برای تشخیص علت ممکن است لازم شود وی مقداری از مایع مفصلی را با سوزن بکشد.
احتمال دارد این مایع در اثر جراحات تازه خونی باشد، یا در آن باکتری عامل عفونت، اسیداوریک، و یا موادی که نشان دهنده التهاب ناشی از یک جراحت قدیمی است، وجود داشته باشد.
توصیههایی برای تسکین التهاب در آرتریت
آرتریت یک مشکل جدی است و شما باید با پزشک خود در تدوین یک برنامه راهبردی برای فائق آمدن بر این مشکل همکاری کنید.
در ادامه چند توصیه برای التیام التهاب خواهد آمد.
مفصل را ببندید.
با استفاده از یک باند کشی مفصل خود را ببندید تا بدین وسیله مفصل ملتهب و دردناک را ثابت نگه دارید.
پزشک باید بررسی کند که آیا سفتی پانسمان کافی است.
از وی بخواهید تعیین کند چه مدتی بایست پا بدون حرکت باقی بماند.
ظرفهای شام را روز بعد بشویید.
اگر به روماتیسم مفصلی مبتلا هستید، ظرفهای شام را صبح روز بعد بشوئید.
بسیاری از مبتلایان به دست درد تمایل دارند ظرفها را صبح بشویند، چراکه آب گرم در آنها احساس بهتری پدید میآورد.
با دقت داروهایتان را مصرف کنید.
روماتیسم مفصلی عموما با درمانهای ترکیبی شامل متوترکسات و داروهای ضدالتهابی غیر کورتونی به خوبی بهبود مییابد.
البته داروهای ضدالتهابی غیر کورتونی ممکن است موجب آسیب به معده شوند، لذا برنامه درمانی خود را با دقت پیگیری کنید.
اگر در اثر درد زمین گیر شدهاید، ممکن است برای شما داروهای استروئیدی (کورتونی) تجویز شود، بدین ترتیب تا ظهور تأثیرات متوترکسات درد و التهاب به سرعت تخفیف پیدا میکند.
دردهای نقرسی را از خود دور کنید
در اینجا چندین توصیه برای کاهش التهاب مفصل دردناک ناشی از حملات نقرسی ذکر خواهند شد.
بالا بگیرید.
مفصل مبتلا را بالا بگیرید و به آن استراحت بدهید.
حملات نقرس معمولا بیشتر از چهار تا هفت روز طول نمیکشند.
اسید را بشویید.
بسیار آب بنوشند تا اسید اوریک را از بدنتان بیرون بریزید و مانع تشکیل سنگهای اسید اوریکی در کلیه شوید.
به طور کوتاه مدت از دارو استفاده کنید.
بهترین سلاحهای دارویی مبارزه با نقرس، داروهای ضد التهابی هستند که معمولا به صورت کوتاه مدت تجویز میشوند.
برای درمان درد، علاوه بر کاهش التهاب گاهی پزشکان ایندومتاسین، ناپروکسن یا دیکلوفناک تجویز میکنند.
بیشترین دارویی که تجویز میشود کلشیسین است که معمولا بسیار مؤثر است.
اگر حمله بسیار شدید باشد ممکن است پزشک قرص و یا آمپول استروئیدی مانند کورتون تجویز کند.
سایر داروهایتان را بررسی کنید.
برخی داروها میتوانند باعث بروز حمله نقرس شوند. مثلا برخی داروهای مدر میتوانند باعث احتباس اسید اوریک شوند.
از پزشک خود بخواهید داروهایتان را بررسی کند و در صورت لزوم آنها را تعویض کند.
از پورین اجتناب کنید.
در بسیاری از موارد نقرس با دارو کنترل میشود. اما محدود کردن مصرف غذاهای سرشار از پورین مانند گوشت قرمز، عصاره گوشت، برخی غذاهای دریایی مانند ماهی کولی، ساردین و شاه ماهی ممکن است در افرادی که سطح اسید اوریک خونشان بالا است لازم باشد.
اینها تنها برخی از متهمها هستند که میتوانند زمینه ساز حمله شوند، برای محافظت بیشتر از پورین از پزشکتان درباره دارویی به نام آلوپورینول که سطح اسید اوریک خون را پایین میآورد، سؤال کنید.
دیگر انواع التهاب را درمان کنید
به نظر دکتر سگال بیماری لایم با آنتی بیوتیک وریدی درمان میشود. میتوان سه تا چهار هفته درمان را در منزل انجام داد. پلی میالژیا با کورتون درمان میشود.
ممکن است لازم باشد سه تا پنج سال از آنها استفاده کنید ولی در نهایت چاره ساز میشوند.
التهابهای جدیتر نظیر روماتیسم مفصلی، اسپوندیلیت آنکیلوزان و لوپوس نیازمند درمان پیوستهاند.
پزشکتان داروهای ویژه و فرصتهای مخصوص تجویز خواهد کرد.
منبع: کتاب راهنمای کامل علایم و درمان بیماریها برای خانواده